KKTC’nin eski başbakanlarından ve Kıbrıs Türk solunun değerli isimlerinden Ferdi Sabit Soyer, Sedat Peker’in ifşaları ve Kutlu Adalı cinayetiyle ilgili son gelişmeleri Duvar’a kıymetlendirdi. Deneyimli siyasetçi, Kıbrıs’ta derin devlet ve mafya yapılanmalarının varlığıyla ilgili olarak “Ana sınırlarıyla bildiğimiz gerçekliğin ipuçları bugün ortaya çıkıyor” yorumu yaptı.

Soyer ayrıyeten, yeni gelişmelerin gölgesinde Türkiye eksenli derin yapıların Kıbrıslı Türklerin sosyopolitik ömrüne yönelik anti-demokratik müdahalelerine de değindi. Soyer’e nazaran, Kıbrıs’ın kuzeyinde cinayetlere, hücumlara ve yasadışı hareketlere girişen kümeler 1981 yılından itibaren Kıbrıs Türk siyasetine müdahale ediyor…

2005-2009 ortasında KKTC başbakanı olan Soyer, kendi iktidar periyodunda derin devletin teşebbüslerinin ‘kayda kıymet’ olduğuna işaret ediyor. Soyer bu teşebbüslerle ilgili olarak “Boyun eğmedik ve her türlü direnci gösterdik” vurgusunda bulunuyor.

‘KIBRIS BİR OYUN ALANIYDI’

Soyer, Kutlu Adalı cinayetiyle ilgili olarak gündeme gelen son bilgiler hususundaysa, bugüne dek “ana çizgileriyle bilinen bir gerçekliğin”, yani Adalı cinayetinin art planının, bugün ipuçları ve detaylarıyla gündeme taşındığı yorumunu yapıyor. Soyer’e nazaran, Adalı cinayetinin merkezinde Kıbrıs’taki derin devlet yapılanması bulunuyor; kelam konusu anti-demokratik yapının 12 Eylül 1980 darbesi sonrasında Kıbrıs’ı ‘oyun alanına’ çevirdiğini söylüyor.

Türk ve Yunan derin devletlerinin Kıbrıs’taki faaliyetlerinin birbirleriyle emsal yanlarının olduğunu vurgulayan Soyer, ‘milli dava’ ismine Yunanistan kamuoyunun da 1967-1974 devrinde cunta rejiminin adadaki yasa dışı hareketlerine ses çıkarmadığını hatırlatıyor. Birebir biçimde, Türkiye kamuoyunun da Kıbrıs meselesinin bir ‘milli mesele’ olarak görülmesi hasebiyle derin devletin adadaki varlığı karşısında sesini yükseltmediğini belirtiyor.

1974 savaşına dek Kıbrıs Türk toplumunda ‘Türkiyeli kumandanlarla Kıbrıslı Türk işbirlikçilerin komutasındaki bir çeşit beyefendi faşizmi rejimi’nin var olduğunu söyleyen Soyer, bu ittifakın 12 Eylül sonrasında Kıbrıs’ı ‘büyük bir operasyon alanına’ çevirdiğini anlatıyor.

‘BİZE FETÖ’CÜ DİYEMİYORLAR AMA…’

Soyer, Peker kardeşlerin derin devletin başrolüne soyunduğu Adalı cinayetiyle ilgili açıklamalarında dikkat cazibeli bir çok noktanın var olduğunu belirterek, bu ifşalarda Adalı’nın “adayı Rumlara satmakla” ya da “PKK’lı olmakla” itham edildiğine dikkat çekiyor. Kıbrıs’ta barış yanlısı çevrelerin sürekli Rum ya da barış yanlısı olmakla itham edildiğini hatırlatan Soyer, şimdiki süreçte de anti-demokratik yapıların demokrasi savunucularını tıpkı ithamlarla kötülediklerini belirtiyor: “Bize FETÖ diyemiyorlar. Onun yerine bizi devleti (KKTC’yi) yıkmakla itham ediyorlar. Bu bağlamda, ‘Bunlara her şey yapılabilir’ diyorlar”.

Soyer’e nazaran, Kıbrıslı demokrat çevreler kelam konusu suçlamalara ve anti-demokratik aksiyonlara karşı Adalı cinayetiyle ilgili gündeme gelen yeni bilgilere “dört elle sarılmak” zorunda. Soyer bahisle ilgili olarak “Adalı’nın cenazesine farklı görüşten on binlerce kişi katıldı. Toplumsal infial oluştu. Bugün de siyasi görüşünden bağımsız olarak tüm beşerler bu olaya eğilmeli” bildirisini veriyor.

Kıbrıs’ta derin yapıların faaliyetlerinin yalnızca şiddet aksiyonlarıyla hudutlu olmadığını vurgulayan KKTC’nin eski başbakanı, Türkiye’deki müesses nizamla birlikte derin yapıların Kıbrıslı Türklerin siyasetine müdahalelerinin 1981 yılından itibaren tırmanışa geçtiğini belirtiyor.

“1981 yılında birinci kere halkın oyuyla demokratik bir hükümete sahip olabilirdik” iletisini veren Soyer o tarihte Kıbrıs Türk Federe Devleti’nde gerçekleştirilen seçimlerden sol partilerin galip çıktığını ve küçük bir partiyle bir arada koalisyon hükümeti kurma noktasına geldiklerini hatırlatıyor. Kelam konusu teşebbüs, Türkiye’deki cuntanın müdahalesiyle akim kalmıştı. O devir Ankara’da iktidarda bulunan Ulusal Güvenlik Kurulu adaya heyetler göndererek, Kıbrıs Türk sağının en büyük partisi pozisyonundaki Ulusal Birlik Partisi’ne (UBP) azınlık hükümeti kurdurmuştu. Ayrıyeten, cunta Kıbrıs’ta lokal toplum-Türkiyeliler ayrımını başlatarak Türkiye kökenlilere parti kurdurtmuş, bu teşebbüs 1985 yılına kadar sürmüş ve bu partinin vekilleri Ankara’nın talimatıyla UBP’ye transfer edilmişti.

‘ASKER, POLİS VE TRT KANALIYLA KIBRIS TOPLUMU İKİYE BÖLÜNDÜ’

Kıbrıs Türk siyasetine Türkiye eksenli anti-demokratik müdahaleler 1990, 1998 ve 2000 seçimlerinde de sürdü. O devirdeki müdahalelerle ilgili olarak Soyer, “Asker, polis ve TRT kanalıyla toplum ikiye bölündü” bildirisini veriyor.

Derin yapıların Kıbrıs Türk seçimlerine müdahalelerinin 1998-2000 periyodunda tepeye tırmandığını söyleyen Soyer 1998 seçimlerinde anti-demokratik teşebbüslerle UBP’nin birinci parti pozisyonuna getirilmek istendiğini vurguluyor. “Esas maksat 2000 cumhurbaşkanlığı seçimleriydi” yorumunu ekleyen Soyer, bu seçimlerde derin güçlerin cumhurbaşkanlığına Rauf Denktaş’ın yerine Derviş Eroğlu’nu seçtirmek için harekete geçtiğini belirtiyor; “Tüm müdahalelere, siyasi görüş farklılıklarımıza karşın Eroğlu’nun konutunun önünde bomba patlatıldığında biz Eroğlu’yu ziyaret ettik ve takviye tabir ettik” vurgusunda da bulunuyor.

‘KENDİNE GÜVENEN KIBRISLI TÜRKLER TÜRKİYE’NİN YARARINA’

Soyer 1998-2000 periyodundaki müdahalelerin bugün de “biçim değiştirerek” devam ettiği görüşünde: “Askeri vesayet kırıldı ancak vesayet ortadan hiç kalkmadı. Kıbrıslı Türklere güvenmiyorlar. Fakat Türkiye kamuoyu kendine güvenen Kıbrıslı Türklerin Türkiye’nin faydasına olduğunu kavramalı.”

‘KOMUTANLAR SIRTINI DÖNDÜ, ELİMİ SIKMADI’

Pekala Soyer kendi başbakanlık devrinde derin devletin izlerini gözlemledi mi? Kıbrıslı siyasetçi bu soruyu yanıtlarken adadaki anti-demokratik yapının 2000’li yıllarda da toplumsal ve siyasi yaşantının her alanında varlık göstermeye devam ettiğini belirtiyor. “Bu yapılara karşı her türlü direnci gösterdik” diyen Soyer, kendi başbakanlığı devrinde Kıbrıs’taki bir Kolordu Komutanı’nın elini sıkmaktan imtina ettiğini belirtiyor. Ayrıyeten birçok komutanın kendisine sırtını döndüğünü söylüyor.

“Bu tıp teşebbüslere karşın demokrat subaylarla da karşılaştık” diyen Soyer, “Boyun eğmedik, provokasyonlara kapılmadık, onların oyununa gelmedik” bildirisini veriyor.

Gazete Duvar