Memleketler arası Diyabet Federasyonu tarafından açıklanan datalara nazaran Türkiye’de erişkin yaşta yaklaşık 7 milyon diyabet hastası bulunuyor.

Bahse ait açıklamalarda bulunan Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzman Dr. Elif Sevil Alagüney, diyabetin insülin eksikliği yahut insülin tesirindeki bozukluklar sonucu kan şeker yüksekliği ile seyreden kronik bir rahatsızlık olduğunu söyledi.

Toplumlarda çağdaş yaşama geçiş ile birlikte hareketin azaldığını ve beslenme alışkanlıklarının değiştiğini belirten Dr. Alagüney, “Yapılan çalışmalarda diyabet açısından risk kümesinde olan şahıslarda erken alınan tedbirler sayesinde diyabetin gelişimini önlemek mümkündür. Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği Kılavuzu tekliflerine nazaran ülkemizde 40 yaş üzeri toplumun yüzde 10’undan fazlasında diyabet bulunduğu için kilosu ne olursa olsun, 40 yaşından itibaren 3 yılda bir diyabet taraması yapılmalıdır. Beden kitle indeksi 25 kilogram olan bireylerde risk faktörü (ailede diyabet hikayesi, hipertansiyon, hiperlipidemi, polikisitk over sendromu, sedanter fizikî ömür, insülin direnci) hikayesi olması durumunda taramaların daha sık, tercihen yıllık yapılması önerilmektedir” diye konuştu.

‘BELLİ DÖNEMLERDE ÖLÇÜLMESİ GEREKİR’

Dr. Alagüney, diyabetin klasik semptomlarının çok su içme, çok idrara çıkma, halsizlik, çabuk yorulma, ağız kuruluğu ve gece idrara çıkma olduğunu söz ederek, şunları söyledi:

“Ayrıca bulanık görmenin başlaması, açıklanmayan kilo kaybı, inatçı enfeksiyonlar, inatçı kaşıntı durumunda da şeker hastalığından şüphelenilmelidir. Sağlıklı bireylerde kan şeker seviyesi açlıkta 70-100 miligram, toklukta 140 miligramın üzerine çıkmaz. Şahıslarda bu kıymetin üzerinde kan şeker düzeyleri diyabetin varlığını gösterir. Diyabet teşhisinde temel testler açlık kan şekeri ölçümü, şeker yüklemesi olarak da bilinen oral glikoz tolerans testi ve son üç aylık kan şeker ortalamasını yansıtan Hba1c seviyesi ölçümüdür. Şeker hastalığından şüphelenilen şahıslarda yapılan bu testlerle diyabet tanısı koymak mümkündür. Diyabet, bedende birçok sistem işlevini (kardiyovasküler sistem, böbrekler, göz) etkileyerek hastanın hayat kalitesinde bozulmalara sebep olabilir. Diyabetli bireylerde hastaların eğitimi ve tedaviye ahengi ile kan şekerini aşikâr seviyede tutarak diyabete bağlı gelişebilecek komplikasyonların önüne geçilebilir. Diyabet tedavisinde muvaffakiyet sağlanması gayesiyle hastanın laboratuvar tetkiklerinin aşikâr aralıklarla yapılması gerekmektedir. Hastanın poliklinik denetimlerinde kan şekeri seviyelerinin yanı sıra HBA1C ölçümleri, kolesterol pahaları, böbrek işlev kıymetleri, karaciğer enzimleri, vitamin seviyeleri, idrar tetkiklerinin de aşikâr dönemlerde ölçülmesi gerekmektedir.”

‘PANDEMİ PERİYODUNDA DAHA DEĞERLİ HALE GELDİ’

Alagüney, Covid-19 enfeksiyonunun kronik hastalığı olanlarda daha ağır seyrettiğini kaydederek, “Diyabetli şahıslarda de enfeksiyonlara karşı artmış eğilim bulunması sebebiyle pandemi periyodunda diyabet hastalarının takip ve tedavisi daha kıymetli hale gelmiştir. Ayrıyeten Covid-19 enfeksiyonu bilinen diyabeti olmayan bireylerde de kan şekeri yükselmelerine sebep olabilir. Bu yüzden Covid-19 enfeksiyonu geçirmiş hastalar yeni diyabet gelişimi açısından da değerlendirilmelidir. Diyabet kronik, ilerleyici ve sistemik bir hastalıktır. Takip ve tedavide dahiliye yahut endokrinoloji uzmanı, diyetisyen, diyabet hemşiresi, kardiyoloji uzmanı, göz uzmanı üzere birçok branşın dâhil olduğu multidisipliner yaklaşım gerektirir. Nizamlı poliklinik denetimi ve erken müdahale ile hastaların ömür kalitesini artırmak mümkündür” tabirlerini kullandı.

Cumhuriyet