Rusya’nın Ukrayna’ya açtığı savaşın akabinde ABD ve Avrupa Birliği (AB) ülkelerinin Rusya’ya yönelik yaptırımlarına katılmayan Türkiye’nin bu tavrını ne kadar sürdürebileceği ve Batı’nın bu durumu Türkiye üzerinde bir baskı aracı olarak kullanıp kullanmayacağı tartışmaları sürüyor.
Son olarak 22 Mart’ta Ankara’da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’la görüşen Hollanda Başbakanı Mark Rutte, “Türkiye, Birleşmiş Milletler yaptırımlarını uyguluyor. Türkiye’nin burada coğrafik pozisyonu sebebiyle, ayrıyeten Suriye’deki angajmanı sebebiyle de özel bir pozisyonu var. Tüm yaptırımları uygulamasını arzularız lakin diplomatik rolünü oynamasından da ziyadesiyle memnunuz” tabirlerini kullandı. Hususla ilgili Cumhuriyet’e değerlendirmelerde bulunan Anadolu Üniversitesi Milletlerarası Bağlar Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Erhan Akdemir, AB ülkelerinin Rusya’ya karşılıklı bağımlılık alakası içinde olduğuna dikkat çekerek, “Bu bağımlılık, iktisat, güç, siyasi alanlarda var. Putin’in bu savaşı devam ettirme isteği en fazla Rusya’yı yoracak. O nedenle Rusya bu savaşı bitirene kadar Türkiye açısından en akılcı siyaset halihazırda takip edilen istikrarın bozulmamasıdır” dedi.
“AB’NİN DE İŞİNE GELİYOR”
AB’nin Türkiye’yi, krizi en az ziyanla atlatmalarını sağlayabilecek bir aktör olarak gördüğünü belirten Akdemir, “Türkiye, hem Rusya hem de Ukrayna’yla birebir seviyede diyalog kurabilen tek ülke üzere görülüyor. Bunu da hem Rusya’yı kışkırtmadan hem Ukrayna’yı dışlamadan yapabiliyor. Avrupa istese de Türkiye’ye ‘Yaptırımlara uy’ diyemiyor. Bu durum, AB’nin de işine geliyor. Onların bu türlü bir dış siyaset yürütmesi mümkün değil. Avrupa, Moskova nezdinde istikrarlı bağları olan Ankara’yı kullanarak bu krizi en az hasarla atlatmayı amaçlıyor. AB’nin, NATO’nun ve Batı ittifakının Türkiye’yi yaptırımlara uyması konusunda sıkıştırması muhtemel görünmüyor. Türkiye’yi daha çok bu krizde bir arabulucu olarak kullanmak istiyorlar. Bu durum, Avrupa ile bağlantıları bozulan Türkiye’ye bu bağları düzeltmeyi sağlayacak bir oyun alanını kullanma imkanı sağlıyor. Rusya’nın savaşı ne kadar sürdürebileceğini Türkiye evvelce çözebilirse eli daha da rahat olur, o vakit hiçbir yaptırıma katılmadan bu krizi atlatmış olur” tabirlerini kullandı.
“DEMOKRASİ” EŞİĞİ
Türkiye’nin dış siyasette yaşadığı sıkışmışlıktan bir çıkış yolu bulduğunu vurgulayan Akdemir, son olarak “Türkiye, krizi kullanarak Batı’yla sıkıntılı olan alakasını daha diyaloğa açık hale getirebildi. Savaşın barışa taşınmasında da bir rolü olursa bu, Türkiye’yi güçlü bir pozisyona getirebilir. AB karşısında da eli güçlenir. Ama Türkiye-AB alakasında diğer bir evreye geçilebilmesi, Türkiye’nin demokratikleşmesi, hukukun üstünlüğü, kuvvetler ayrılığı sıkıntısıyla yakından irtibatlı. Bu yolun ne kadar sağlıklı gidebileceği Türkiye’nin elinde. Ankara, yine AB yoluna girecekse eninde sonunda bu iş Türkiye’deki demokrasi, hukukun üstünlüğü, kuvvetler ayrılığı, insan hakları sorununa gelecek” değerlendirmesini yaptı.
Cumhuriyet
