Trabzonspor ile Aytemiz Alanyaspor ortasında yarın İstanbul’da yapılacak final maçıyla 58. sahibini bulacak Türkiye Kupası’nda finaller şimdiye dek 31 kere çift, 26 kere de tek maç olarak düzenlendi.
Türkiye Kupası, 1965-1966, 1966-1967, 1983-1984, 1985-1986, 1989-1990, 1990-1991, 1999-2000, 2000-2001, 2001-2002, 2002-2003, 2003-2004, 2004-2005, 2005-2006, 2006-2007, 2007-2008, 2008-2009, 2009-2010, 2010-2011, 2011-2012, 2012-2013, 2013-2014, 2014-2015, 2015-2016, 2016-2017, 2017-2018 ve 2018-2019 dönemlerinde tek, öbür dönemlerde ise çift maçlı finallerle sahibine ulaştı.
HÜKMEN GALİBİYET VE KURA İLE GELEN KUPALAR
Türkiye Kupası’nın 57 yıllık geçmişinde kupa bir defa hükmen galibiyet, bir defa de kura sonucu sahiplerini buldu.
1963-1964 döneminde Galatasaray ile Altay ortasındaki final maçının birincisi 0-0 sonuçlandı. Rövanş maçına Altay’ın çıkmaması üzerine Türkiye Futbol Federasyonu müsabakayı 3-0 Galatasaray lehine tescil etti. Böylelikle kupa finalleri tarihinde birinci sefer bir maç hükmen sonuçlanmış oldu.
1966-1967 döneminde Altay ile Göztepe ortasında yapılan final maçı 2-2 bitti. Kupayı, kura atışı sonucu Altay müzesine götürürken, tertip tarihinde yeni bir birinci gerçekleşti.
ŞAMPİYON 7 KERE UZATMADA AŞIKÂR OLDU
Türkiye Kupası şimdiye dek 7 sefer uzatma dakikalarının sonuçlarına nazaran havaya kaldırıldı.
Göztepe, 1968-1969 dönemindeki çift maçlı finalde, Galatasaray’ı 1-0 yendiği maçın rövanşında uzatmada 1-1’lik skorla saf dışı bıraktı.
Tek maçlı finallerde ise 1983-1984 döneminde Trabzonspor, Beşiktaş’ı 2-0, 1990-1991 döneminde Galatasaray, MKE Ankaragücü’nü 3-1, 1999-2000’de Galatasaray, Antalyaspor’u 5-3, 2005-2006’da Beşiktaş, Fenerbahçe’yi 3-2, 2006-2007’de de yeniden Beşiktaş bu kere Kayseri Erciyesspor’u 1-0 yenerek, uzatmalarda kupaya uzandı.
1995-1996 döneminde ise Galatasaray, birinci maçta 1-0 yendiği Fenerbahçe ile rövanşı Kadıköy’de oynadı. Olağan müddeti 1-0 Fenerbahçe’nin üstünlüğüyle kapanan maçın uzatma kısmında 1 gol atan Galatasaray, kupayı müzesine götürdü.
5 EKIP 6 KERE PENALTILARDA KAZANDI
Türkiye Kupası’nın geçmişinde şimdiye dek 5 kadro, 6 kere kupayı penaltı atışları sonucu müzesine götürdü. Galatasaray ile Trabzonspor ortasındaki 1975-1976 döneminde finalin her iki maçı da tarafların 1-0 galibiyetiyle sona erince, penaltı atışlarına geçildi. Seri penaltı atışları sonucu rakibini 5-4 yenen Galatasaray, kupayı kazandı.
1997-1998 döneminde ise Beşiktaş ile Galatasaray finalde karşı karşıya geldi. Her iki maç da 1-1 berabere sonuçlandı, seri penaltı atışları sonucu rakibine 5-3 üstünlük sağlayan siyah-beyazlılar, memnun sona ulaşan takım oldu.
Kupayı, 2000-2001 döneminde penaltı atışlarıyla Gençlerbirliği kazandı. Fenerbahçe ile Kayseri’de karşılaşan Ankara takımı, 2-2 sona eren olağan müddet ve uzatma dakikalarının akabinde seri penaltı atışlarıyla rakibine 6-3 üstünlük kurarak, kupayı müzesine götürdü.
Türkiye Kupası’nın 2007-2008 dönemindeki sahibi de penaltılarla belirlendi. Kayserispor ile Gençlerbirliği finalde Bursa’da karşılaşırken, olağan mühleti ve uzatma kısmı 0-0 biten maçta gülen taraf 11-10’luk seri penaltı atışları sonucu Kayserispor oldu.
2010-2011 döneminde Beşiktaş, İstanbul Büyükşehir Belediyespor’u Kayseri’deki finalde penaltılarla geçerek kupaya uzandı. Olağan müddeti ve uzatmaları 2-2 biten maçta siyah-beyazlılar, penaltı atışları sonucu 4-3’lük sonuçla kupayı kaldırdı.
Kupa 2016-2017 döneminde da penaltılar sonucunda sahibi buldu. Atiker Konyaspor ile Medipol Başakşehir ortasında Eskişehir’de oynanan finalin olağan mühleti ve uzatma kısmı 0-0 tamamlandı. Atiker Konyaspor seri penaltılarda rakibine 4-1 üstünlük sağlayarak kupayı müzesine taşıdı.
TRABZONSPOR, 3-0 GERİDEN GELİP KUPAYI KAZANDI
Türkiye Kupası tarihindeki en enteresan finallerin başında, 1991-1992 döneminde yapılan Trabzonspor-Bursaspor eşleşmesi geliyor.
Bursa’da yapılan finalin birinci maçını 3-0 kazanan yeşil-beyazlılar, rövanş için Trabzon’a büyük avantajla gitti.
Hüseyin Avni Aker Stadı’ndaki rövanşı Trabzonspor 5-1 kazanarak, tertip tarihindeki en değişik final sonrası kupayı müzesine götürdü.
EN FARKLI SKOR GENÇLERBİRLİĞİ’NDEN
Kupadaki finallerde şimdiye dek en farklı skorlu galibiyeti Gençlerbirliği elde etti. Başkent ekibi, 1986-1987 döneminde Eskişehirspor ile Ankara’da yaptığı birinci maçı 5-0 kazanarak, 57 yıllık Türkiye Kupası geçmişinde finallerde en farklı skora ulaştı.
Türkiye Kupası’nın en gollü final müsabakası, 1999-2000 döneminde Galatasaray ile Antalyaspor ortasında yapıldı ve sarı-kırmızılı takım maçtan uzatma kısmında 5-3 galip ayrıldı.
GALATASARAY 18 KERE ŞAMPİYON OLDU
Türkiye Kupası tarihinde üst üste en çok şampiyonluk yaşayan, birebir vakitte kupayı en çok müzesine götüren takım Galatasaray oldu.
Toplam 18 şampiyonluğu bulunan sarı-kırmızılı grup 1963-1966 yıllarında arka arda 4 sefer kupayı kazanma muvaffakiyetini gösterdi.
Bu ortada, Galatasaray 1963-1966, Trabzonspor da 1975-1978 yıllarında üst üste 4 sefer final oynayarak, arka arda en çok finale çıkan takım unvanlarını aldı.
TÜM MAÇLARINI KAZANARAK ŞAMPİYON OLANLAR
Türkiye Kupası tarihinde yalnızca 4 dönemde kupayı kaldıran gruplar, bütün maçlarını kazanarak bu zafere ulaşabildi.
Sırf 90 dakika sonuçlarına nazaran yapılan değerlendirmede 1985-1986 döneminde Bursaspor 5’te 5, 1988-1989’da Beşiktaş 10’da 10, 1989-1990’da tekrar Beşiktaş 4’te 4 ve 2002-2003’te Trabzonspor, 5’te 5 yaptı ve kupayı müzelerine götürdü.
EN ÇOK KUPA KAZANAN TEKNİK ADAMLAR
Teknik yönetici olarak en çok Türkiye Kupası şampiyonluğu yaşayan isimler Ahmet Suat Özyazıcı, Gündüz Kılıç, Fatih Terim ve Aykut Kocaman.
Özyazıcı, Trabzonspor ile 1977, 1978 ve 1984’te, Gündüz Kılıç, Galatasaray ile 1963, 1965 ve 1966’da, Fatih Terim de sarı-kırmızılı takım ile 1999, 2000 ve 2019’da üçer sefer kupayı kaldırdı. Aykut Kocaman ise 2011 ve 2012’de Fenerbahçe, 2017’de de Atiker Konyaspor ile keyifli sona ulaştı.
Bu ortada, yabancı teknik adamlar içinde Beşiktaş’ın başında İngiliz Gordon Milne 1989 ve 1990’da, Fransız Jean Tigana da 2006 ve 2007’de kupayı kazanma başarısı gösterdi. (İSTANBUL/AA)
Gazete Duvar
