Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Kısmı Lideri Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, 3’üncü doz aşı tartışmaları konusunda konuştu.

Prof. Dr. Ceyhan, 2 doz Sinovac aşısı olan ve hala virüs ile temas halinde bulunan sıhhat çalışanları dışında genel halka 3’üncü doz aşı uygulanması konusunda kâfi bilgi bulunmadığını, bunun aşıya pazar arama teşebbüsü olduğunu söyledi. Ceyhan, sıhhat çalışanlarına 3’üncü doz için ise Biontech aşısını önerdi.

“AŞIYA PAZAR ARAMA GİRİŞİMLERİ”

Ceyhan, 3’üncü doz koronavirüs aşısının gerekliliğine ait kâfi bilgi olmadığını belirterek, “Bu maalesef şimdi çok kâfi bilgi olmayan bir bahis. Şu devirde çok fazla bilgi kirliliği var. 3’üncü doz da bunlardan bir tanesi. Bir öbür bahis da 1’inci dozun ne kadar esirgeyici olduğu. Bu bahiste çoklukla açıklanan sayılar beklentinin çok üstünde, ‘Yüzde 90’lar’ diye açıklandı. Aşı üreten firmalar, aşı üreten ülkelerin bilim adamlarından çok açıklamalar yapıyor. Bu periyotta bunları dikkate almamak lazım. Aşı üretimi için büyük yatırımlar gerekiyor sonra da kar ediyorsunuz. Buna parayı ödeyebilecek yüksek gelirli ülkelerde aşılama yüzde 63’lere kadar ulaştı ama çok düşük gelirli kümeye giren ülkelerde hala yüzde 1’in altında, onlara da satamıyorsunuz parası yok. Bu türlü bir durumda şirketler pazar aramak durumunda. 3’üncü doz gerekliliği bir halde aşıya pazar arama teşebbüslerinden bir tanesi yahut ‘Her yıl tekrarlanacak’ denmesi. Genel manada 3’üncü doz gerekliliği ile ilgili bir data yok elimizde” dedi.

“SAĞLIKÇILARA 3’ÜNCÜ DOZ BIONTECH ÖNERİYORUM”

Türkiye’deki durumun farklı olduğuna dikkat çeken Ceyhan, “Sağlık çalışanları ve 65 yaş üstüne Sinovac aşısı yapıldı. İnaktif aşıların mRNA aşılarına nazaran daha az tesirli olmasını bekliyorduk. Sıhhat çalışanlarına 2 doz aşıdan sonra oranda azalma olmuştur, daha az hastalanmışlardır; fakat önemli ağır hastalık geçiren, hayatını kaybeden insanları da gördük. Sıhhat işçisini farklı bir küme olarak değerlendirirsek ben bu bireylere 2’nci dozdan en az 3 ay, ortalama 6 ay geçtikten sonra 3’üncü doz olarak Biontech yapılmasını öneriyorum. Zira bu beşerler hala virüs ile önemli halde temas ediyor, önemli tehlike taşıyor lakin genel toplum için bu türlü bir teklifte bulunacak bir bilgi yok elimizde. Biontech aşısında 2 doz yaptıranların bağışıklığı daha uzun sürüyor. Biontech aşısında daha fazla antikor yanıtı oluşturduğu, daha uzun süren antikor yanıtlarının meydana geldiği gösterildi. O yüzden şu andaki 3’üncü doz aşı teklifimiz 2 doz Sinovac aşısı olmuş ve üzerinden muhakkak bir mühlet geçmiş sıhhat işçisine Biontech. Genel halk için bu türlü bir teklifte bulunacak data yok elimizde” diye konuştu.

‘HER SENE AŞI OLACAĞIZ’ İDDİASI YANLIŞ

Prof. Dr. Ceyhan, mevsimsel aşılamaya gerek olup olmadığına ait, “SARS ve MERS bu virüse çok benzemelerine karşın bunlar toplumda devam etmediler, yarasaya döndüler, orada ömürlerine devam ediyorlar. Tekrar yarasa teması olur, bir salgın çıkar, elinizde aşı olması lazım; bu size faydalı olur lakin bu türlü bir olay olmadıkça koronavirüs için de ‘Her sene aşı olacağız’ varsayımında bulunmak son derece yanlış olur. Bu, salgının sonunda söyleyeceğimiz bir şey. Benim beklentim ‘Daha çok hangisi olabilir’ diye bir soru olursa ben mevsimsel aşılama gerekeceğini kestirim etmiyorum. Tabi bu büsbütün bir tahmin” dedi.

‘DELTA VARYANTI İNGİLTERE VARYANTI GİBİ’

Prof. Dr. Ceyhan, varyantlardaki klinik seyre ait, “İngiltere varyantı ile olayların genç nüfusa kaydığını gördük. Delta varyantı aşağı üst İngiltere varyantı üzere hareket ediyor. Burada da genç kümede hastalık fazla. Tabi burada yaşlı kümenin daha evvelden aşılanmasının da rolü var. Aşılı kişi hastalığı geçirdiği vakit daha hafif seyrediyor, özgün hastalık ile kıyasladığınızda. Aşısız şahıslarda mevte yol açacakken, ağır bakıma kadar gidip oradan dönebiliyor” diye konuştu.

“SIFIR HADİSEYE BİLE ULAŞSAK…”

Ceyhan, aşılamadaki mevcut suratı sürdürmenin de mümkün olmayacağını belirterek “1,5 milyon doz aşı uyguladığımız günler olacaktır; fakat ortalamada bunu sürdürmek, bu seviyede devam ettirmek pek mümkün değil. Şu anda aşı bekleyen, aşı isteyen kümeye süratle aşılama yapıyoruz lakin bir mühlet sonra aşı kararsızları girecek devreye, insanlara ulaşım sorunu olacak, bunların düştüğünü göreceğiz. İstediğimiz noktaya ulaşabilirsek pat diye oraya ulaştığımızda hadiselerin kaybolduğunu görmeyeceğiz. Yavaş yavaş dalga halinde azalarak toplumdan kaybolabilir. Sıfır olaya bile ulaşsak yine de her şey eskisi üzere olmayacak. Biz ülke içinde daha rahat yaşayacağız, önlemlerimiz giderek azalacak; ancak sonlarımızı çok iyi korumalıyız. Bu yüzden bilhassa turizm periyodu bu riski biraz artırıyor. Birçok ülke giriş ve çıkışına sonlar koyarken, biz bunları kolaylaştırmaya çalışıyoruz. Bir taraftan tabi ki turizm kesimi çok kıymetli, oradan gelecek turiste gereksinimimiz var bir taraftan da Delta varyantı badiresi var” diye konuştu.

Cumhuriyet