Osteoporoz (kemik erimesi) dünya çapında 200 milyondan fazla kişiyi etkiliyor. Yapılan araştırmalara nazaran her 3 bayandan 1’inde, her 5 erkekten 1’inde kemik kırığı riski bulunuyor. Kemik kırıkları ağrı, fonksiyon ve hareket kaybına sebep olurken; bilhassa kalça kırığı yaşayan bireylerin yüzde 25’i birinci 6 ila 12 ay içerisinde vefat riski taşıyor. Toplumda osteoporoz konusunda kâfi şuurun oluşmadığını söyleyen uzmanlar, kemik sıhhatinin her yaşta değerli olduğunun altını çizdiler.
MENOPOZA DİKKAT
Eczacı Ayşen Dincer, kemiğin yaşayan bir doku olduğunu ve güçlendirilebileceğini vurgulayarak “Kemik imalinin en çok arttığı periyot ergenlik, en süratli yıkıldığı periyot ise bayanlarda gebelik, emzirme ve menopoz devri; erkeklerde de çoğunlukla ileri yaşlardır. Üstelik osteoporoz bazen kendini aşikâr bile etmez, yaygın ağrı yapmaz, bu nedenle ‘sessiz hırsız’ olarak da bilinir. Hatta omurga kırıkları tesadüfen çekilen sinemalarda de görülebilir” dedi.
BESLENME KIYMETLİ
Kemik kaybını yavaşlatmak ve osteoporoz riskini azalmak için kâfi ölçüde vitamin, mineral alınması gerektiğini anımsatan Dincer, şöyle devam etti:
“Kemiğin ana yapısı kalsiyumdur. D vitamini ise kalsiyumun olağan yolla emilip kemiklere taşınmasında büyük rol oynar. D vitamini eksikliğinde kemik kırıkları ortaya çıkar. Toplumun yüzde 93’ü D vitamininin bu rolünü bilmemektedir. Magnezyum da kemik sıhhati için çok değerlidir. Magnezyum alımı kemik yoğunluğunu artırmaya yardımcı olurken, eksikliği osteoporoza katkıda bulunur. Birebir vakitte kalsiyum kasları kasarken magnezyum kasların gevşemesini sağlar. Sağlıklı yaş almak için kemik sıhhati alanında farkındalığımızı artırmalı, ergenlik devrindeki çocuklarımızın kalsiyum alımlarını kesinlikle desteklerle desteklemeli ve 30 yaşın üzerindeysek kemik yoğunluğumuzu ölçtürmeliyiz. Osteoporoz riskini azaltmak içinyaşam usulü, kemik dostu beslenme, güneşlenme ile fizikî aktiviteye değer vermeli ve günlük öğünlerimize kesinlikle bir kalsiyum desteğini eklemeliyiz.”
FARK EDİLMEYEN KIRIKLAR
Diyetisyen Selahattin Dönmez ise şunları söyledi: “Kemik dinamik bir dokudur, daima yıkılır ve yapılır, birebir vakitte kendi kendini yenileyebilen nadir organlardandır. Ömrümüz boyunca fark etmeden küçük kırıklarımız dahi oluşur. Türkiye süratli biçimde yaşlanan bir ülke. Yapılan çalışmalara baktığımızda Türkiye’deki insanların yüzde 25’inde osteoporoz görüldüğü dikkat çekiyor. Risklerin önüne geçmek ve sağlıklı kemik yapılarına sahip olmak için öncelikle güçlendirici antrenmanlar yapmalıyız. İkinci değerli nokta ise vücut kitle endeksi. Vücut kitle endeksi 20’nin altında olduğunda kemik yoğunluğunda azalmalar görülür. Sigara kullanmak bilhassa kemik mineral yoğunluğunu azaltır. En kıymetlisi düşük kalorili diyetler. Düşük kalorili diyetlerle çok süratli kilo kaybetmek mineral yoğunluğumuzun azalmasında en büyük etkenlerden biridir. Kemik sıhhati için en değerli şeylerden biri ise iyi uyku. Uyku kemiklerin yoğunluğun korunması ve artırılmasında yarar sağlar.”
KALSİYUM EKSİKLİĞİ YAYGIN
Türkiye Beslenme Rehberi’ne nazaran çocuk, ergenlik, hamilelik, emzirme süreci ve menopoz sonrası bayanların günde 4 porsiyon; yetişkin ve yaşlı bireylerin günde 3 porsiyon nizamlı olarak süt eserleri tüketmeleri öneriliyor. 1 porsiyon süt eseri; 1 su bardağı süt, 1.5 su bardağı ayran, 1 su bardağı kefir, 1 kâse yoğurt yahut 2 dilim peynir manasına geliyor. Eczacı Ayşen Dincer, ergenlik devrinde kalsiyumu yetersiz alan bireylerin erişkin periyotta osteoporoz görülme riskinin arttığını, menopoz periyodunda ise östrojen azalmasına bağlı olarak yıkımın çok hızlandığını söyledi.
Cumhuriyet
