Arada bir izlediğim bir televizyon kanalı var, “Chasse et Pêche”, Fransız kökenli avcılık ve balıkçılık kanalı. Balık avlama programları çoklukla bir gölde ya da nehirde en büyük balığı oltayla avlama temelinde gelişiyor. Balıkçılar yakaladıkları balıkları çoklukla tekrar suya bırakıyorlar. Arada bir yedikleri de oluyor elbette. Bu bağlamda pek trajik sorun yok. Lakin bazen o denli programlara denk geliyorum ki, hakikaten insanlık dışı. Hayır, insanlık içi! Yani o yapılanları lakin insan yapar. Örneğin, kamuflajla pusu kuran avcılar, yaban kazlarının göç yolu üstündeki mola verebilecekleri tarlalara, yapay yaban kazı sürüsü yerleştiriyorlar. Havadan onları gören yaban kazları, aşağıda, mekanda bir güruhun yayıldığını sanıyor. Kümeler halinde inişe geçtikleri sırada, kendilerine avcı diyen lakin gerçekte birer katil olan adamlar, temiz yaban kazlarını en kalleş biçimde katletmeye başlıyorlar. Az evvel harika manzaralarıyla gökyüzünü manalandıran bu yaban kazları, artık tüyleri savrularak bir cehennemin içine düşüyor.

Yıllar evvel konuta giderken, yol üstündeki bir ağacın altında, sapanıyla ağaçtaki kuşları avlamaya çalışan bir çocuk görmüştüm. Tam yanından geçerken, hiç unutmam, “Kuşlar sapanla senin kafana taş atsalar razı olur musun?” diye sormuştum. Çocuk kısa bir mühlet öylece durup, hiç konuşmadan bana baktıktan sonra fırlayıp gitmişti. Sanırım kuşların kendini taşa tuttuğunu görür üzere olmuştu. Elbette o sekiz-dokuz yaşlarındaki temiz çocuğu bu türlü bir metaforla vazgeçirmiştim. Lakin birkaç gün evvel toplumsal medyada paylaşılan bir görüntüdeki adamları sanırım vazgeçiremezdim. Zira adamlar son nokta kararlıydılar. Davranışlarının da oldukça bilincindeydiler. Medyayı izlememiş olanlara hatırlatayım: Türkiye’nin dağlık bir mahallinde, iki avcı (ben buraya “avcı” yazdım lakin siz daha elverişli bir niteleme bulabilirsiniz), öldürdükleri bir ayıyı aralarına almışlar (bazen hangisinin ayı olduğunu karıştırabilirsiniz) başını yumrukluyorlardı. Dağlarda kendi başına yaşayan bu ayıya karşı geliştirdikleri nefret nereden kaynaklanıyordu ve bu nefretin şiddetini belirleyen dinamikler nelerdi?

.

Beşerdeki bu öldürme zevki acep kimi kişilere mı has yoksa insan cinsinin umumisine mi mahsus bir gizil güdü? Sanırım insan tipi derinlerinde var olan bu güdüyü süreç içerisinde bastırarak derinlerde kalmasını, velev yok olmasını, böylelikle kendinin “insan”laşmasını başarmıştır. Yoksa başaramamış mıdır? Etrafımızdaki bitmek bilmeyen savaşlara, insanın kendi çeşidine karşı sürdürdüğü katliamlara bakacak olursak, ne yazık ki öldürme zevkini gerçekleştirmeye devam ediyor üzere. Ama bir farkla, insan kendi cinsini öldürürse “katil” olarak nitelendiriliyor, sair tıptaki bir canlıyı, örneğin ayıyı öldürürse “avcı” olarak nitelendiriliyor. İnsan, kendi cinsine karşı uygulanabilecek “öldürme” fiiline karşı maddelerle belirlediği ağır köstekler ve cezalar koyarken, kendi dışındaki çeşitlerin öldürülmesine kayıtsız kalıyor. Hayır, kayıtlı kalıyor. Örneğin, daha iç rahatlığıyla hayvan öldürmek istiyorsanız, velev uyguladığınız vefatlar için onurlandırılmak (ödül almak vb.) istiyorsanız, bir avcı derneğine üye olmalısınız. Hangi hayvanları, ne vakit ve ne ölçüde öldürmeniz gerektiği konusunda devletle işbirliği yapabilirsiniz. Topluluğun hukuksal, ekonomik ve güvenlik mekanizmalarıyla örgütlenmiş biçimi olan devlet, örneğin ayıları öldürmeniz için gereken özgürlük ortamını sağlamaktadır.

Kalleşlik temeline dayanan avcılık kurumu, bana nazaran insanın bir yandan unutmaya çalıştığı öldürme güdüsünü canlı tutarak insanlaşmasını engelleyen bir kurumdur. Kalleşlik diyorum zira öldürme emelli avcılık süreçlerinde karşılıklı ve eşit durumda olan iki rakip yoktur. Kendini yeryüzünün efendisi olarak gören insan ile insanın dünyasından mümkün olduğu kadar uzakta yaşamaya çalışan, beşere nazaran gayesi yalnızca yaşamak (hayatta kalmak) olan, bütün aksiyonlarını bu gayesi için gerçekleştiren hayvan vardır. Denebilir ki, “ama yaban domuzları kişilerin yiyeceklerine zarar vererek onların ömrünü sürdürmelerine köstek oluyor”. Bir sefer, yaban domuzları, “insanların eserlerine zarar vereyim de yaşayamasınlar” üzere bir bilinçle davranmazlar. Onlar yalnızca karınlarını doyurmaya çalışırlar. Hayat yerlerinde yiyecekleri kalmamışsa, oralarda yaşayamaz duruma gelmişlerse, gayrı taraflarda yaşamaya çalışırlar. Buldukları yeni ömür meydanlarında beşerler yaşıyorsa ve yaban domuzlarından rahatsız oluyorlarsa, tahlil üretmek, içgüdüleriyle davranan yaban domuzlarına değil, “düşünen” kişiye düşer.

Hayvanların yiyecek peşinde koşmalarının nedeni mevt korkusu değil, yaşama içgüdüsüdür. Meğer insanın koşma nedeni mevt dehşetidir. Sümerler’in Uruk kenti hükümdarı Gılgamış, destanda şunları söyler:
“…
Bir tasa kemiriyor içimi
Vefat dehşetidir
Beni bozkırda koşturan
…”

Ölmüş ayıyı döven adamlara dönersek, tıpkı dövdükleri ayı üzere içgüdüyle davrandıklarını görürüz. Ayı nasıl ki içgüdüleriyle onların, yani mevtin görüş sahasına girmişse, onlar da içgüdüleriyle davranarak öldürdükleri bu zavallı ayıyı dövüyorlar. Halbuki öldürdükleri onlarca yaban kazını bir kamyonete doldurup götüren Fransız avcılar, en gelişmiş kamuflaj teknikleriyle ve teknolojiye sahip tüfekleriyle mesut gülümserken, “kurbanlarına aşık olmuş cellatlar” üzere davranıyorlar.

.

Ünlü Rus müellif Çehov’un şu lafını çoğumuz biliriz: “Bir oyunda perde açıldığında şayet duvarda bir tüfek asılıysa, son perde inmeden evvel kesinlikle patlamalıdır.”

Düşünün: Resmi kayıtlara nazaran Türkiye’de 250 bin civarında avcı (yani bir ya da birden fazla silah sahibi insan) var. Bu rakama kayıtlı olmayan avcılar dahil değil! Son düzenlenen yeni av maddesine nazaran devlet de artık avlanma meydanları oluşturacak. Velev iç ve dış av turizmini destekleyecek.

2016 donelerine nazaran dünyadaki yüz silah şirketinin yekun silah satış meblağı 400 milyar dolar civarında.

2018 datalarına nazaran Türkiye’de ruhsatlı bir milyon av tüfeği var. Yekun ruhsatlı silah sayısı 25 milyon.

Bu silahlar için üretilen mermi, fişek, barut, yedek kesim üzere yan eserleri de düşünürsek, mevt sanayisinin hayli müthiş boyutlarda olduğu görülüyor. E, bu türlü olunca, oyunun başında duvardaki tüfeğin çok çabuk patlayacağı mutlaktır. Hele oyuncular da niteliksiz, beceriksiz, sorumsuz ve vicdansız, oyun metni de berbat yazılmışsa, ortaya ne çıkacağını kestirmek sıkıntı değil.

Gazete Duvar