Albüm anlayışının sekteye uğradığı, tek tek müziklerin öne çıktığı bir periyotta, Ogün Sanlısoy’un on bir şarkılık yeni albümü “Yaşamaya Devam”; bu anlayışa karşı direnmeyi, bütünlük anlayışını muhafaza isteğini işaret ediyor. Sanlısoy’un elektronik altyapılardan çok akustik enstrümanlardan oluşan bir çalışma ortaya çıkarması da direnmenin göstergesi.

Geçmişle bugün ortasında köprü kuruyor Sanlısoy. Bu, geride kalanın anısıyla bugünkü büyük dönüşümün ortasında bir istikrar kurma isteği aslında. Mahallî olanla kozmik olanın bütünleştiğini de görüyoruz onun müziklerinde. Çok farklı seslerin bir aradalığı, zenginliği, ortak belleğin bir tezahürü.

Tıpkı vakitte, Ogün Sanlısoy’un kendi iç seslerini dinlediği bir albüm “Yaşamaya Devam”. Bir yanıyla buruk, bir yanıyla umudu canlı tutan bir çalışma. Mesela, müziğinde Melih Kibar’ın, kelamlarında Çiğdem Talu’unun imzası olan Daima Bu türlü Kal cover’ı geçmişi muhafaza ve hatırlama olarak yorumlanabilir. Albümde, Ceylan Ertem’le düet yaptığı Bekledim’in yanı sıra, Geri Dönemem, Mavi Gökyüzü ve Farklı müzikleri öne çıkıyor.

“Yaşamaya Devam”a kıymetli birçok müzisyen katkı sağlamış. Davulda Alpay Şalt, bas gitarda Cem Gürel, gitarda Fırat Öz, piyanoda Dengin Ceyhan, perküsyonda Cengiz Ercümer, çelloda Çağ Erçağ, kemanda Veysel Samanlıoğlu, ud ve cümbüşte Fatih Ahıskalı, ukulelede Metin Türkcan, akordiyon ve buzikide Ozan Tügen yer alıyor.

Ogün Sanlısoy

Epeydir görüşmedik, bu süreçte ne değişti sizin için? Ya da değiştiniz mi?

Gerçek, pek görüşemedik. Yalnızca benim için değil, hepimiz için çok şeyler değişti bu süreçte. Hatta, bütün planlar değişti. Bir yıldır konserler, etkinlikler yasak, işimizi yapamaz hale geldik. Sokaklarda, alışveriş merkezlerinde, cenaze merasimlerinde, parti kongrelerinde, mitinglerde, beşerler tıklım tıklım, omuz omuza durabiliyorken, biz rastgele bir aktiflik yapamıyoruz. Bu hem maddi hem de manevi olarak çok yorucu olmaya başladı ve badire verdi. Fakat kendi adıma sabırlı olmayı öğrendim, her şeye karşın bu süreci yeniden müzikle uğraşarak, yeni şeyler üreterek geçirmeye çalıştım. Hem kendi akustik albümümü bitirdim hem de Pentagram’ın yeni müziklerinin oluşmasına katkı vermeye çalıştım. Lakin fakirleşen ve hayatını idame ettirmekte zorlanan insanları düşünüp, başka yanda bu sesleri duymayanları görünce hem üzülüp hem de öfkelendiğimi söyleyebilirim.

‘ŞU ANINDAN MEMNUN DEĞİLSEN GEÇMİŞE KAÇMAK HUZUR VERİYOR İNSANA’

“Geri dönemem, vakitte kayboldum” diyorsunuz ya müziğinizde, sizin özelinizin dışında devrin ruhunu da işaret ediyor bu söz. Herkes geri dönmenin imkansızlığını biliyor artık. Ancak iyi midir geri dönmek, bunu da sormak isterim.

Yaşadığımız olayları, hisleri, anıları, hafızalarımıza kaydedebiliyor olmak mucizevi bir olay. Yaşanmış hoş, makus birçok olay ve anı var hepimizin hafızasında. Gerçek vakit boyutunda geçmişe yahut geleceğe gitmek şu anda imkansız olsa da, kanılar yoluyla yahut müzikler, kokular üzere hatırlatıcılar sayesinde, zihinde geçmişe seyahat yapabilmek mümkün. Seçimler bizim. Kimileri berbat anıları çıkartamıyor aklından; kimileri hoş anıları düşünerek, konuşarak memnun oluyor. Ama bunlarla uğraşırken anı kaçırmak üzere bir durum da yaşanabiliyor. Buradasın ancak aklın geçmişi yaşıyor. Şu anından pek keyifli değilsen, geçmişe kaçmak huzur veriyor bazen beşere.

Vakitte kaybolmak, sanırım biraz imkansızlığı da içinde barındırıyor. Kaybetmekle bir arada bir bulanıklıktan, meçhullükten ve tekrara dayanan bir döngüden kelam ediyorsunuz. Lakin, bir yandan da bu döngünün kırıldığı hissini veriyorsunuz. Bu bir aşk müziği olmasına rağmen vakit kavramıyla ele alınmış. Sizdeki vakit algısında bir değişim oldu mu?

Geçmişte yaşadığın hoş anlar, tattığın lezzetler, gördüğün renkler, aldığın zevkleri düşünerek çağırsan bile sanalın ötesine geçmiyor, hakikaten yaşadığın an kadar tatmin etmiyor. Her gün tıpkı şeyleri yapıyoruz tahminen. Uyanıp güne başlıyor, tekrar uykuya dalana kadar birebir rutin hayatı yaşıyoruz hissine kapılsak bile, yaşanan her an aslında eşsiz; bir oburunun birebiri değil. Geleceği düşünüp şekillendirmek daha sıkıntı, zira yaşanmadı şimdi ve belgisiz. Geçmiş ise daha bildik, tanıdık. Lakin bugünün anahtarı da o kapıyı açmaya kâfi olmuyor. Ben tasarlama konusunda eğitim aldım. Ayrıyeten müzikle uğraştığım ve müzikler yazdığım için, insanların artık dinlediği şeyi çok evvelden yaratmış, yaşamış oluyorum. Onlar için gelecekte gerçekleşecek melodiler benim için şimdide oluyor. Ama riskleri ve meçhullüğü düşününce, geleceği zihinde canlandırmaktan daha kolay olan geçmişte yaşadıklarını çağırmak. Daha kolay ve tanıdık bir his, daha inançlı bir yol üzere geliyor. Yaşlı insanların nostalji yaşamaları çok rastlanan bir durumdur, ben de bazen geçmişe ilişkin vakitleri özlüyorum açıkçası.

Müziklerinize baktığımda beklemek, kalmak, olduğun yerde durmak, eylemsizlik öne çıkıyor. Şu anda içinde bulunduğumuz durumun, yaşadığımız salgının bir yansıması olarak da okuyorum bunu. O denli mi? Gidememek üzerine de konuşabiliriz. Müziklerde bu da var.

Büyük ihtimal bununla alakalı, birtakım müziklerin müzikleri daha eski olsa da, birçoklarının müziği ve kelamlarını pandemi periyodunda yazdım yahut tamamladım. İçinde bulunduğumuz ruh hali, yaşamak zorunda olduğumuz durağanlık, eylemsizlik ve sıkışıp kalmışlık hissi muhtemelen müziklere da yansımıştır. Fakat bir yandan da, hayatın akışında hiçbir şey tıpkı kalmayacağı için, güç günlerin gerisinden hoş ve huzurlu vakitler geleceğini hiç akıldan çıkarmamak gerektiğini düşünen ve umutlanan insanlardanım. Sen durduğunu, gidemediğini zannetsen de, dönen bir sistemde tıpkı yerde kalabilmek olanaksız zati.

.

‘ZİNDANLARA DA ATSALAR GÖKYÜZÜNÜN MAVİLİĞİNİ BİLİYORSAN SİLİNMEZ ZİHNİNDEN’

Bilhassa Mavi Gökyüzü ve Yaşamaya Devam müziklerinizde bu his daha da öne çıkıyor. Bu iki müzik insanın tabiatla kontağını kesmesinin ümitsizliğini verirken, tıpkı vakitte kendimize ördüğümüz duvarların muhasebesini de içeriyor. Ben o duvarları sormak isterim. Sizdeki etkisini…

Tabiatın kesimiyiz, onunla uyumlu yaşadığımız vakit daha istikrarlı, esnek ve huzurlu olabiliriz, onunla inatlaşıp, uğraş etmeye çalışınca kazanma bahtımız yok maalesef. Sert duralım derken kırılıyoruz. Tabiatın çok da umurunda değiliz esasen, o bildiğini okuyor. Duvarlar, setler örsen ne olur, bir sel, bir zelzele ile yerle bir oluyoruz. Hem fiziki hem ruhsal olarak. Zindanlara da atsalar, gökyüzünün maviliğini biliyorsan silinmez zihninden. Bu iki müzikte da geçmişten bahsederken bir taraftan da geleceğe dair umudu vermeye çalışıyorum ve o denli düşünüyorum. “Güneşi unutmadık” kelamı, gelecek hoş günlerin, aydınlık günlerin, ışığın, sıcaklığın ve sevginin simgesi.

‘BU ALBÜMÜ BÜSBÜTÜN AKUSTİK ENSTRÜMANLARDAN OLUŞAN BİR ALBÜM OLARAK TASARLADIM’

Bu son çalışmanızda daha evvelki albümlerden bildiğimiz dört müziğin akustik versiyonu ve bir cover müzik da var. Müzikal olarak klasik sazlardan faydalanmışsınız. Bunu daha evvel de denemiştiniz. Ancak bu albümde daha baskın. Agresif ritimlerin kullanılmadığı, daha soft bir çalışma var karşımızda. Müzikal halinizde bir farklılaşma diye düşünebilir miyiz bunu? Yoksa içe dönme, kendini ve öbür sesleri dinleme isteği mu?

Bu albümü büsbütün akustik enstrümanlardan oluşan bir albüm olarak tasarladım. Rock müzik kökenli olmama karşın müziklerin hislerine nazaran farklı sazlar kullanmaktan çekinmedim. “Kaldım İstanbul’da” müziğinde ud, cümbüş, perküsyon, keman olunca, İstanbul havasının daha besbelli olacağını düşünmüştüm, bedelli konuk müzisyen arkadaşlarım da çok hoş çaldılar ve yakıştığını düşünüyorum. “Geri Dönemem” isimli müziğimde da piyano hoş olur diye düşündüm. “Mavi Gökyüzü” müziğinde, Hawai çalgısı ukulele, bir müzikte armonika, bir müzikte buziki, bir öteki müzikte da akordeon kullandık mesela. Yani yalnızca klasik değil üniversal enstrümanlar kullanıldı, müzik neyi istiyorsa… Eski dört müziğimin akustik versiyonları var; birebir melodileri farklı enstrümanlarla çaldığımızda apayrı bir tını ve ruh çıktığını duymak beni çok heyecanlandırdı açıkçası. Müziğin büyüsü bu ve neden denemeyeyim?

Evet bir de müziği Melih Kibar’a, kelamları Çiğdem Talu’ya ilişkin “Hep Bu türlü Kal” isimli 80’ler müziğinin akustik versiyonunu yaptık. Natürel Ceylan Ertem ile yaptığımız “Bekledim” düetini de eklemeliyim.

.

‘KİMSENİN BİR ŞARKIYI, BİR ALBÜMÜ DERİNLEMESİNE İRDELEMEYE NE MUHTAÇLIĞI NE DE VAKTİ VAR SANKİ’

Çok süratli bir değişim içindeyiz. Müziğe de yansıdı bu. Müzik müddetlerinin kısalmasından tutun da, müziklerin üretimi, dağıtılması üzere birçok şey değişti, değişiyor. Albüm bazında bütünlük parçalandı. Tek tek müzikler öne çıktı. Artık bir müziğin uzun müddet listede olması da güç görünüyor. Zira çok fazla üretim ve rekabet var. Elbette dinleyici için de çok fazla seçenek var. bu durumun birçok müzisyeni olumsuz etkilediğini düşünüyorum. Nasıl görüyorsunuz geleceği?

Çok yanlışsız bu tespitlerin. Teknolojinin ve bilgiye ulaşmanın bu kadar kolaylaştığı ve geliştiği bir periyotta her şey süratli tüketilmeye başlandı. Kimsenin bir şarkıyı, bir albümü, derinlemesine irdelemeye ne gereksinimi ne de vakti var güya. Elinde ortalama bir cep telefonu olan için yüz milyonlarca müzikten biri oluyor yaptığınız müzik. Bir yazının birinci paragrafı ilgisini çekmiyorsa, sonrasında hayatın sırrını anlatsanız bile okumuyor artık kimse. Birinci yirmi saniye sevmediyse şarkıyı, çabucak geçiyorlar, sonrası değerli bile değil. Zira daha bakılacak çok şey var; komik, eğlenceli, saçma, sabun köpüğü, sonsuz seçenek…

Albüm yapmak kolay değil, hem süreç olarak hem ekonomik olarak sıkıntı iş. Âlâ ihtimalle en az on müziğiniz olacak, iyi müzisyenler, iyi bir takım ve ekipman, stüdyoda geçen saatler, günler, aylar… Sonrasında birinci müziğinize klip çekip sunuyorsunuz, başka müziklere bakmadan “çok kötü” olmuş diyerek geçen bir anlayış oluştu. Bu yüzden hem müzisyenler hem üretimciler albüm yerine tek müzikler hazırlayıp paylaşıyorlar. Daha süratli ve ucuz üretim. Sevilirse ne âlâ, sevilmezse oltayı bir daha salla. Bu özgür düşünmeyi ve yaratıcılığı törpüleyen bir durum haliyle. Tutan işlere benzeme uğraşı başlıyor. Tek müzik yapıp sunduğum vakitler olsa da, ben albüm yapmayı daima sevmişimdir.

Önümüzdeki yıl, yeni kümemle daha sert müziklerin ve vokallerin hakim olduğu bir albüm projem daha var, onun üzerine düşünmeye ve tasarlamaya başladım bile. Onu bitirince tekrar görüşürüz artık.

Gazete Duvar