Tabiat Muhafaza ve Ulusal Parklar (DKMP) Genel Müdürlüğü bünyesindeki 30 Haziran Çarşamba günkü MAK toplantısında, Dünya Doğayı Müdafaa Birliği’nin (IUCN) kırmızı listesinde global ölçekte jenerasyonu tehlike altındaki çeşitler üveyik ve elmabaş patka kuşları da dahil birçok göğüslü ve kuş çeşidinin avlanmasına yönelik karar çıktı.
Komitede yalnızca kaya sansarı avlanacak çeşitler ortasından çıkartıldı. Bu kararla, geçen yıllarda yasaklanan ağaç sansarıyla birlikte kaya sansarının avı da Türkiye genelinde yasaklandı.
JENERASYONU TEHLİKE ALTINDAKİ İKİ CİNS
Komite kararlarına ait bilgi veren MAK üyesi Bülent Ecevit Üniversitesi Biyoloji Kısmı’ndan Prof. Dr. Mustafa Sözen, üveyik ve elmabaş patkanın IUCN tarafından kuşakları global tehlike altındaki cinsler olarak listelendiğini belirterek, “Avcılar bu kuşların Türkiye popülasyonunun iyi durumda olduğunu söylüyor. Bakanlık da bu kuşların Türkiye’deki durumunun tespiti için çalışma başlattı. Biz, ‘Bu çalışmanın sonuçlarını bekleyelim, çalışmalar sonuçlanana kadar bunların avını yasaklayalım’ dedik. Bütünüyle yasaklanmasını teklif ettik lakin kabul görmedi, oylama sonucunda bu kuşların avlanmasına karar verildi. Kuruldaki 25 üyeden 4’ü akademisyen, 1’i Tabiat Araştırmalar Derneği’nden yaban hayatı uzmanı 5 kişi şerh düştük. İtiraz ettiğimiz temel mevzu buydu” diye konuştu.
KAYA SANSARI YASAKLANDI
Kurulda kaya sansarının avlanmaması gerektiği konusundaki görüşe avcıların da katıldığını belirten Prof. Dr. Sözen, “Kaya sansarının Türkiye çapında avlanmasından vazgeçildi. Avcılar da zati bunun avlanmaması ve korunması gerektiğini tabir etti. Ağaç sansarı esasen evvelki yıllarda yasaklanmıştı. Bu sene kaya sansarı da yasaklandı. Aslında ikisini birbirinden ayırmak mümkün değil, avlamanın gereği yok. Zira bunlar ekosistemin kilit taşı çeşitler, tabiatın sıhhatinin devamını sağlar. Yaban hayatında fareleri en çok baskılayanlar bunlardır. Yok ederseniz insanların farelerle başa çıkması mümkün değil. Mesela Avustralya’daki fare salgınını düşünün, onlarda sansar, gelincik yok” dedi.
AVLANACAK CİNSLER TIPKI
Prof. Dr. Sözen, kurulun kararlarına nazaran memelilerde yaban tavşanı ve ada tavşanı, çakal, tilki, kuşlarda üveyik, elmabaş patka, çamurcun, kılkuyruk, ardıç kuşu, karatavuk, birkaç karga tipi, karabatak üzere geçen yılki listeye misal av kararları çıktığını da açıkladı. Prof. Dr. Sözen, karaca, yaban koyunu, dağ keçisi, üzere çeşitlerin ise MAK kapsamında olmadığını, av turizmi kapsamında bölgelere nazaran karar verilen başka bir bahis olduğunu söyledi.
KABUL EDİLEBİLİR BİR DURUM DEĞİL
Prof. Dr. Çakal, tilki üzere birçok tıbbın avlanmasının mantığını görmediğini belirten Prof. Dr. Mustafa Sözen, yenmiyor olmasına karşın avlanan cinslerle ilgili şunları söyledi:
“Kişisel olarak ava büsbütün karşıyım ve karar bana düşse Türkiye’de ve dünyada avı büsbütün kaldırırım. İnsanların ormanda yaşayan ve mecbur kaldığı, temel besini sağladığı ve az ölçüdeki popülasyona ziyan vermeyen av, örneğin Amazon yerlisinin av yapmaması düşünülemez. Lakin günümüz çağdaş beşerinin av yapmasına gerek kalmadı ki. Atış yapmak bir spor ise atış poligonları kurun, istediğiniz kadar yapın. Lakin bu atışı bir canlıya yapıp, onu sakat yahut meyyit bırakmak kabul edilebilir bir durum değil. Öteki tarafta insanların avlanma alışkanlığı varken ve bu legalken bunun yapılıp yapılmaması benim ferdî kararıma bağlı olmuyor. En azından avı devam eden cinslerle ilgili sakıncalı olan cinsler varsa onları lisana getiriyoruz, elmabaş patka ve üveyik üzere. O vakit birinci yapılacak şey, çabucak bu tiplerin avını yasaklamak, ülkedeki durumunu araştırmak ve Türkiye’de de eza varsa nitekim av yasağının sürmesi. Lakin Türkiye’deki popülasyonlarında bir badire görülmüyorsa daha sonra popülasyonuna ziyan vermeyecek ölçüde avına devam edilmesi. Bizde temel çalışma yapılmadan avına devam ediyorlar, yanlış bulduğumuz buydu.”
Cumhuriyet
