ANKARA – İstanbul Mukavelesi olarak bilinen Bayana Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Uğraşa Dair Avrupa Kurulu Mukavelesi imzalanmasından 9 yıl sonra “Aile kurumuna zarar veriyor”, “eşcinselliği özendiriyor” üzere çeşitli argümanlarla tartışma açıldı. AK Parti de mevzuyu MYK gündemine taşıdı, kontratla ilgili “rahatsızlıkları” giderecek bir adım atılması kararı alındı.

AK Parti kaynaklarına nazaran ahdin 80. unsuru fesih imkanı veriyor. Türkiye’nin, “Taraflardan rastgele biri, Avrupa Kurulu Umumi Sekreteri’ne yapacağı bir bildirimle, rastgele bir devir bu mukaveleyi feshedebilir” hususuna dayanarak koyduğu imzayı geri çekebileceği söz ediliyor. Ama AK Parti’deki formül arayışında öncelik imza çekilmesi değil. Ismi İstanbul olan ahit için Türkiye’nin çekince ve itirazlarını ortaya koyan bir adım atılmasının daha sahih olacağı konuşuluyor. Bu noktada ahde şerh konulması ya da itirazları içeren niyet beyanı bildiriminde bulunulabileceği belirtiliyor.

4. HUSUSA ŞERH DÜŞÜLEMİYOR

Mukaveleye nazaran şerh konulması mümkün gelgelelim bunun imza aşamasında yapılması gerekiyor. Türkiye ise ne birinci imza sürecinde ne de Meclis’teki onay sürecinde kontrata şerh koymadı. Ahde şerh konulmasıyla ilgili bir öbür değerli nokta ise şerh konulacak unsurların hudutlu olması. AK Parti’nin tartıştığı “toplumsal cinsiyet” ve “cinsel yönelim” tabirlerinin geçtiği 4. unsur şerh konulacak unsurlar arasında yan almıyor. Bu nedenle yasal olarak şerh imkanı olsa dahi, “Taraflar bu mukavele kararlarının, münhasıran de mağdurların haklarını müdafaaya yönelik önlemlerin, cinsiyet, toplumsal cinsiyet, ırk, renk, lisan, diyanet, siyasi yahut farklı tıp görüş, ulusal yahut toplumsal köken, bir ulusal azınlıkla kontaklı olma, mülk, doğum, cinsî yönelim, toplumsal cinsiyet kimliği, sıhhat durumu, engellilik, uygar hal, göçmen yahut mülteci statüsü yahut diğer bir statü üzere, rastgele bir temele dayalı olarak ayrımcılık yapılmaksızın uygulanmasını temin edeceklerdir” hususuna şerh düşemiyor.

NİYET MEKTUBU SEÇENEĞİ ÖNE ÇIKIYOR

AK Parti’ye nazaran bu durumda Türkiye’nin mukaveleyle ilgili itirazlarını içeren bir “niyet mektubu” gönderilebilir. Bunun Avrupa Kurulu Sekreterliği’ne gönderilebileceği ya da mukaveleyi izlemek ve tatbikini denetlemek maksadıyla oluşturulan GREVIO aracılığıyla iletilebileceği tabir ediliyor.

‘SÖZLEŞMEYLE İLGİLİ ADIM ATILMAZSA TÜRKİYE RAHATLAMAYACAK’

AK Parti’de, “İstanbul Kontratı tartışılmaz, tavrı akıllıca değil. Yalnızca siyah ve beyaz yok. Gri ortamlar da var. Neden tartışılmasın. Bu mevzu ile ilgili bir adım atılması kaide. Mukaveleyle ilgili bir değişiklik yapılmadan Türkiye rahatlamayacak. Şerh mümkün değilse niyet mektubu ile düşünceli bulduğumuz hususlar iletilebilir. İmza çeken devletler de var. Onlar da inceleniyor” görüşü lisana getiriliyor.

Gazete Duvar