Getty ImagesLiderler, Trevi Çeşmesi önünde poz verdi

İtalya’nın başşehri Roma’da toplanan G20 önderleri, iklim krizi ve pandemiyle global gayret hedefli bir dizi ortak gayede mutabakat sağladı. Lakin G20 önderler tepesinin sonunda hazırlanan ortak bildirgede bu amaçlara yönelik adımların gereğince net belirlenmemesi tenkitlere de yol açtı.

30-31 Ekim’de Roma’da yapılan G20 önderler tepesinde üzerinde mutabakata varılan ortak bildirgede, global ısınmayı endüstrileşme öncesi periyoda kıyasla 1,5°C ile sınırlama amacı tekrarlandı. Bu maksat için “anlamlı ve tesirli eylem” daveti yapılırken bu hareketler detaylandırılmadı.

G20 tepesine katılan Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ülkesinin durumunu, “2050 sihirli bir sayı değil. Rusya sıfır karbon maksadına 2060’a kadar ulaşmaya çalışacak” diye açıkladı.

Etraf aktivistleri, 2050 yılının da Dünya için çok geç olacağını savunuyor.

G20 başkanlarının ortak bildirgesinde, net sıfır sera gazı emisyonu için net bir tarihten kaçınılarak “yüzyıl ortası civarı” maksat olarak belirlendi.

Çevreci Greenpeace örgütü, doruğun sonuç bildirisini, “zayıf, vizyonsuz ve isteksiz” olarak tanımladı ve G20 önderlerinin “anın gerektirdiği üzere davranmadığı” tabir edildi.

Örgütün yöneticisi Jennifer Morgan, “Eğer G20, COP 26 iklim tepesi için bir kıyafet provası idiyse, dünya başkanları ellerine yüzlerine bulaştırdılar” dedi.

Yoksullukla uğraş eden Küresel Citizen isimli örgütün yöneticisi Friederike Roder de, AFP’ye yaptığı değerlendirmede, açıklanan adımları “anlamlı adımlar yerine yarım yamalak sözler” olarak tanımladı.

“UMUTLARIM GERÇEKLEŞMEDİ ANCAK GÖMÜLMEDİLER DE”

Öte yandan ortak bildirgede, 2021 sonuna kadar yeni kömürlü elektrik üretim tesislerine memleketler arası kamu finansmanı sağlanmasına son verilmesi taahhüdü yer aldı.

Dünyanın önde gelen ekonomilerini bir ortaya getiren G20’nin önderler tepesi, Glasgow’da başlayan 26. Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı (COP26) öncesinde kritik bir kademe olarak görülüyordu.

G20 ülkeleri, dünya çapında toplam sera gazı salımının yüzde 80’ininden sorumlu.

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, G20 doruğu sonunda “Roma’yı umutlarım gerçekleşmeden terk ediyorum, lakin en azından gömülmediler de” dedi.

Getty Imagesİtalya’da G20 doruğu müddetince çok sayıda iklim protestosu yapıldı

DÜNYA ÇAPINDA YÜZDE 70 AŞI MAKSADI

G20 başkanlar tepesinin öncelikli temalarından bir oburu de pandemiyle global çabaydı. G20 başkanları ortak bildirgede, aşılara adil ve kozmik erişim için uğraşlarını artıma kelamı verdi.

2021 sonuna kadar dünya nüfusunu en az yüzde 40’ının, 2022 ortasına kadar da yüzde 70’inin aşılanmış olması amacı için hareket taahhüdünde bulunuldu.

G20’nin periyot başkanlığını yürüten İtalya Başbakanı Mario Draghi, tepede yaptığı konuşmada, “Yüksek gelirli ülkelerde nüfusun yüzde 70’ten fazlası en az bir doz aşı oldu. En fakir ülkelerde ise bu oran yüzde 3 civarına düşüyor. Bu fark ahlaki olarak kabul edilemez ve global çapta toparlanmayı baltalıyor” demişti.

KURUMLARA GLOBAL TABAN VERGİ

Dorukta, global taban kurumlar vergisi konusunda da muahedeye varıldı. G20 önderleri, daha evvel Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) tarafından kabul edilen, yüzde 15’lik global minimum kurumlar vergisi uygulamasını onayladı.

İtalya Başbakanı Draghi, bu vergi muahedesini “Daha adil ve tesirli bir milletlerarası vergi sistemi için tarihi bir muahedeye vardık” diye duyurdu.

Global minimum vergi sistemi, şirketlerin vergi oranları düşük ülkelerde merkezlenerek vergi avantajı sağlamasının önüne geçmek maksadıyla gündeme gelmişti.

G20, minimum kurumlar vergisinin 2023’te devreye girmesini planlıyor.

Cumhuriyet