BOTAŞ, dün açıklama yaparak 1 Kasım prestijiyle büyük sanayi ve ticari kuruluşları abonelerinin doğalgazına yüzde 48.4, elektrik üretim hedefli kullanılan doğalgaz tarifesine yüzde 46.82 artırım yaptığını duyurdu.
“Artan maliyetlerden dolayı” denilen açıklamada şu vurgu yapıldı: “Tüketicilerimizi imkânlar çerçevesinde taban seviyede etkileyecek halde bir düzenleme yapılması mecburiliği ortaya çıkmıştır. Konutlarda kullanılan doğalgaz tarifesinde kasım ayında bir değişiklik yapılmamıştır.”
Lakin sanayi maliyetlerindeki artış yurttaşa artırım olarak yansıyacak. Ayrıyeten bu santrallar zati artan maliyetler nedeniyle üretimde isteksiz. Elektrik üretimi için kullanılan doğalgaza artırım gelince üretilen elektriğin fiyatı da artacak. MMM Güç Çalışma Kümesi Lideri Oğuz Türkyılmaz’ın çalışmasına nazaran, Ocak 2019 – Eylül 2021 ortasında TÜFE’deki artış yüzde 43.4 oldu. Tıpkı devirde elektrik fiyatları yüzde 70.4, doğalgaz yüzde 67.5-159 arttı. Elektrik fiyatı TÜFE’den yüzde 62, doğalgaz fiyatı yüzde 55-266 daha yüksek. Türkyılmaz’a nazaran BOTAŞ’ın yeni açıkladığı artış sonrası bu kesim üretim maliyetlerindeki yükseliş nedeniyle ürettikleri eser ve elektrik fiyatlarına artırım yapacak.
CHP Genel Lider Yardımcısı Ahmet Akın da sanayi gaz tarifesinin bu yılın birinci altı ayında yüzde 1’er artarken, temmuzda yüzde 20, ekimde yüzde 15 ve kasımda yüzde 48 yükseldiğini, toplam artışın yüzde 115’i bulduğunu belirtti. Santralların gaz tarifesindeki toplam artışı da 2.5 kata ulaştı. Bu artırımlar, bütün dallarda domino tesiri yaratarak enflasyonu daha da artıracak.
İMALATTA SORUN BÜYÜYOR
İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye İmalat PMI (Satın Alma Yöneticileri Endeksi) anketinin Ekim 2021 devri sonuçları açıklandı.
Eylül ayında 52.5 puana gerileyen endeks, ekim ayında da 51.2’ye indi. Datalara nazaran, takip edilen 10 dalın tamamında teslimat mühletleri uzadı. Tedarikçi performansında en önemli bozulmalar makine ve metal eserleri, kimyasallar, plastik ve kauçuk, kara ve deniz taşıtları, elektrikli ve elektronik eserler kesimlerinde gerçekleşti.
Arz yetersizlikleri enflasyonist baskılara katkı yaparken Türk Lirası’ndaki kıymet kaybı da bu etkiyi güçlendirdi. Araştırmayı yapan IHS Markit’in iktisat yöneticisi Andrew Harker, “Son aylarda dikkat çektiğimiz arz kısıtları, Türk imalat bölümünü sahiden olumsuz etkilemeye başladı.
Elektronik kesimler üzere birtakım değerli eserler birçok vakit temin edilemezken bu durum üretim ve yeni sipariş hacimlerini sınırlıyor. Dördüncü çeyrek sıkıntı geçecek üzere görünüyor” dedi.
Cumhuriyet
