Halkların Demokratik Partisi (HDP) Milletvekili Garo Paylan’ın 1915 Ermeni Soykırımı’na ait Meclis’te “Soykırım” tabirini kullandığı için hakkında verilen disiplin cezasına ait Anayasa Mahkemesi’ne yaptığı müracaat reddedildi.
Milletvekili Paylan’a, TBMM’nin 13 Ocak 2017 tarihinde 57. Birleşim’inde 447 sıra sayılı Kanun teklifi görüşüldüğü sırada “Soykırım” sözünü kullanması gerekçesiyle “Meclis’ten 3 birleşim çıkarma” cezası verildi. Paylan, söz özgürlüğünün ve temsil hakkının ihlal edildiği gerekçesiyle 18 Ocak 2017’de AYM’ye başvurdu.
BİRİNCİ RET: TBMM KARARLARI DENETLENEMEZ
Paylan müracaatında, “Üç birleşim için Meclis’ten süreksiz çıkarma cezası ile disiplin cezasına bahis kelamlarının tutanaktan çıkarılmasına ait TBMM kararının aksiyonlu İçtüzük değişikliği niteliğinde olduğunu ve Anayasa’nın 85. unsuru çerçevesinde yargısal kontrole husus edilmesi gerektiğini” belirtti.
AYM, Paylan’ın iptal talebini “Anayasa’nın 85. hususu uyarınca inceleme yapılabilmesi için iptali talep edilen parlamento kararının yasama dokunulmazlığının kaldırılmasına yahut milletvekilliğinin düşmesine ait olması gerekmesine karşılık, iptali talep edilen parlamento kararları, bir milletvekili hakkında disiplin cezası verilmesini ve cezaya mevzu kelamlarının tutanaktan çıkarılmasını mevzu edinmekte olup bu kapsamda değildirler. Bu nedenle müracaat konusu TBMM kararlarının, Anayasa’nın 85. hususu çerçevesinde denetlenebilmesi mümkün değildir” münasebetleriyle reddetti.
İKİNCİ MÜRACAAT
AYM, tarafından ret kararı verilmesi akabinde Paylan 5 Nisan 2017 tarihinde ferdî müracaatta bulundu.
Paylan, tabir özgürlüğü ve temsil hakkının elinden alındığı tarafındaki müracaatında AYM, TBMM İç Tüzük Unsurlarına geniş yer vererer şu kararı aldı: “Bireysel müracaatların 6216 sayılı Kanun’un 47. unsurunun (5) numaralı fıkrası ile Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü’nün 64. hususunun (1) numaralı fıkrası uyarınca müracaat yollarının tüketildiği tarihten, müracaat yolu öngörülmemiş ise ihlalin öğrenildiği tarihten itibaren otuz gün içinde yapılması gerekmektedir.”
Müracaatın müddeti içinde yapılmasının değerli olduğunun ileri sürüldüğü kararda, “İçtüzük’te milletvekilleri hakkında verilen disiplin cezalarına ait rastgele bir itiraz sistemi öngörülmemiş olmasıdır. Verilen disiplin cezasına ait TBMM kararının iptali için Anayasa Mahkemesine müracaat yolunun olağan bir tüzel deva olmamasıdır” diye kaydedildi.
‘İÇTÜZÜK DEĞİŞİKLİĞİNE AİT DAVA AÇMA HAKKI YOK’
AYM, iptal talepli yapılan daha evvelki müracaatına yönelik ret kararına atıfta bulunarak, “Anayasa Mahkemesi kararına nazaran somut olayda müracaatçının iptal müracaatına husus ettiği disiplin cezası ne Anayasa’nın 85. hususunda açıkça belirtilen kararlardandır ne de müracaatçının İçtüzük değişikliğine ait dava açma hakkı kelam mevzusudur. Tüm bu nedenlerle müracaatçının disiplin cezası ile ilgili olarak Anayasa Mahkemesine yaptığı iptal müracaatının somut olay kaidelerinde makul bir muvaffakiyet bahtı sunabilecek ve bir tahlil sağlayabilecek nitelikte, kullanılabilir ve tesirli bir yol olduğu söylenemez” dedi.
‘DİSİPLİN CEZASI VERİLDİĞİNDE BAŞVURMALIYDI’
Kişisel müracaat mühletinin “disiplin” cezası verilmesinden sonra başladığı vurgulanan kararda, “Söz konusu disiplin cezası kararının alındığı birleşimde müracaatçının bulunup bulunmadığı müracaat formu ve ekinde yer alan bilgi ve evraklardan anlaşılamamaktadır. Müracaatçının hakkındaki disiplin cezasına erişme imkânını en geç 18 Ocak 2017 tarihinde elde ettiği ve bu tarihten itibaren otuz günlük yasal müddeti içinde ferdi müracaatta bulunması gerekirken 5 Nisan 2017 tarihinde müracaatta bulunduğu anlaşıldığından müracaatın mühleti içinde yapılmadığı sonucuna varılmıştır. Açıklanan münasebetlerle müracaatın öteki kabul edilebilirlik kuralları istikametinden incelenmeksizin mühlet aşımı nedeniyle kabul edilemez olduğuna karar verilmesi gerekir” tabirlerine yer verildi. (MA)
Gazete Duvar
