Arap dünyası geçtiğimiz hafta tekrar Libya’yı konuşmaya devam etti. Türkiye’nin desteklediği Ulusal Mutabakat Hükümeti’nin (UMH) ilerleyişi önünde son olarak Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah Sisi’den gelen açıklamaların akabinde gözler Mısır’ın nasıl bir adım atacağına çevrildi. Sisi, Mısır’ın Libya hududundaki askeri birlikleri denetlediği sırada Sirte ve Cufra’yı “kırmızı çizgi” ilan etmişti.
General Halife Hafter’i destekleyen Temsilciler Meclisi Lideri Akile Salih, gerek görülmesi durumunda Mısır’dan askeri olarak müdahale etmesini isteyeceklerini açıklarken, başta Mısır basını olmak üzere Arap medyasında Mısır’ın Libya’da şu an için askeri bir maceraya sürüklenmesi uzak bir ihtimal olarak bedellendiriliyor.
Arap dünyasının Libya’dan sonra bir öteki değerli gündemi de Suriye’ye yönelik pratiğe koyulan Sezar yaptırımları oldu. Sezar yaptırımlarının tesirinin ne olacağıyla ilgili tartışmalar sürerken, Suriye idaresi aksisi cepheden farklı sesler gelmeye de başladı. Kıymetli muhalif isimlerden Heysem Menna, Rai Al Youm gazetesinde konum alan makalesinde, birtakım tarafların Suriye’deki azap haberlerini çıkar gayeli kullandığını belirterek, ABD’nin Irak’ta azap konusundaki sicilini hatırlattı.
Ekonomik buhran sebebiyle şovların devam ettiği Lübnan’da ise devletin para ünitesi olan Lübnan lirasının döviz önündeki paha kaybı devam ediyor. Memleketteki siyasi tabaka uzun müddettir “ciddi bir bunalım yokmuş üzere rahat davranmakla” suçlanırken, basında “Ülkede gidişat artık Allah’a havale edilmiş” tefsirleri yan aldı.
Irak’ta ise Haşdi Şaabi ve hükümet arasındaki tansiyon gündeme damgasını vurdu. Irak Terörle Savaş Birimleri’nin Haşdi Şaabi’ye bağlı Hizbullah örgütünün birtakım militanlarını tutukladığına yönelik haberlerin akabinde başlayan tansiyon, Haşdi Şaabi ile hükümeti karşı zıdda getirdi. Bu durum, bir yandan Kazımi hükümetinin İran ve Haşdi Şaabi’nin nabzını yoklama teşebbüsü olarak yorumlanırken, bir yandan da başbakan Kazımi’nin ABD’nin desteğiyle İran’ın nüfuzunu kırmaya çalıştığı halinde değerlendirmeler yapıldı.
‘MISIR ORDUSU TÜRKİYE ÖNÜNDE NE KADAR BAŞARILI OLUR?’
“Mısır’ın Libya’ya müdahalesi için mevcut olasılıklar ve tehlikeleri neler? Sisi’nin önünde Mısır’ın ulusal güvenliği olarak gördüğünü gerçekleştirmesi için öbür alternatifler var mı? Sisi’nin son çıkışında evvel, Mısır ordusuna bağlı tankların ve uçakların Libya sonuna gerçek hareket ettiğine dair haberler çıkmıştı ama Mısırlı yetkililer acilen bunu yalanladılar ve Mısır ordusunun Libya hududunda olağanın dışında bir hareketliliğinin olmadığını açıkladılar.
Askeri açıdan bakıldığında Mısır Türkiye ile Libya’da geniş çaplı bir çatışmaya girmeye hazır değil. Binaenaleyh Mısır’ın Libya’ya mümkün müdahalesi nispeten hudutlu olacaktır. Bu hudutlu adımlar da, Hafter’in elindeki taraflarda mevcut konumunu güçlendirme ve UMH güçlerine taarruzlar düzenleyebilmek için birtakım kıymetli noktalara konuşlanma halinde olabilir. Çünkü sahip olduğu güçle ilgili ortada dolaşan haberler bir yana (Dünyadaki en güçlü 10 ordu arasında olması) Mısır ordusunun bu gücünün gerçek olup olmadığına dair kuşkular var. Uzun yıllardır Sina’daki cihatçı hareketlere karşı zafer kazanamayan Mısır ordusu, Libya’da UMH’ye bağlı ve Türkiye tarafından desteklenen silahlı kümeler önünde ne kadar başarılı olacak?” (Hüsam Ebu Hamed / El Arabi El Cedid gazetesi)
‘MISIR HANGİ DURUMDA LİBYA’YA GİRER?’
“Mısır, tekraren Libya topraklarında gözü olmadığını belirtmesine karşın, batısından gelecek tehditler önünde eli kolu bağlı oturması beklenemez. Türkiye’nin bir yandan petrol ile ilgili gayesi olan bir yandan da siyasal İslam girişimine destek olmak için bu formda müdahil olması, Mısır’a bu mevzuda teyakkuzda olmasını zarurî kılıyor.
Mısır’ın önünde Libya problemiyle ilgili birkaç seçenek var:
1- Barışçıl tahlil seçeneği
2- Mısır’ın kendine müttefik olarak gördüğü tarafı desteklemesine devam etmesi
3- Teröre kümelerinin gayelerine yönelik ataklar düzenleme
4- Libya’nın içinden ve dışından gelen ve UMH ismi altında savaşan kümelerin Bingazi’ye girip Mısır sonunu denetim altına alması durumunda Mısır ordusu bu sefer Libya topraklarına girer.” (Ammar Ali Hasan / Mısır Al Youm gazetesi)
‘ABD’NİN SEZAR YAPTIRIMLARI VE ÇELİŞKİLER’
“Suriye hapishanelerinde işkenceyi belgeleyen fotoğrafların sızması önünde iyimserliğe kapıldık. Ayrıyeten bu azap hatalarına karışanların yargılanmasını sağlamak için bu belgeleme işinin kanuni bir biçimde yürütülmesini istek ettik. Ama maatteessüf kimi kesitler bu durumu şehitlerin kanından maddi çıkar elde etmek için kullandı, başka bir kesim de Amerika Birleşik Devletleri aracılığıyla gayrı amaçlar için bunu siyasi emellere alet etmeye çalıştı. Bu da, bu uğraşların azabın önlenmesi ve insan haklarıyla uzaktan yakından alakası olmayan tarafların eline düşmesine neden oldu.
Irak’ta ebu Gureyb cezaevindeki işkencelerde, Amerikalı bir bayan subayın bu azaplarla ilgili direkt alakalı olduğu ve tutuklulara şahsen saldırdığı ortaya çıtı. Pekala, bu bayan artık nerede? Amerikan Merkezi İstihbarat Örgütü’nün (CIA) başına getirildi. Fakat CIA’nın eski lideri Pompeo, Sezar kanununun çıktığı birinci gün şu açıklamayı yaptı: Kim ABD’yi savaş kabahatleri ithamıyla yargılamaya kalkarsa onu yaptırımlarla cezalandıracağız.” (Heysem Menna / Rai Al Youm gazetesi)
‘LÜBNAN’DA HER ŞEY TANRI’YA HAVALE EDİLMİŞ’
“Döviz bürolarına dolar aktarma kararının başarısız olduğunun açığa çıkmasından sonra doların piyasadaki artışının önüne geçmek için ne yapılacak? Tek tahlil artık mevcut siyasi rejimin mühendislerinin hepsinin de idrak ettiği üzere bu rejimi değiştirmektir. Gelgelelim hala onlara yarar getiren şeylere dokunulmasını engelliyorlar. Ve hesaplarını birtakım hesaplar karşılığında dışarıdan yeni para gelmesine nazaran yapıyorlar. Münasebetiyle Allah’a güvenmekten diğer deva yok.
Bakanlar konseyi döviz kuruyla başa çıkmak için gerçekçi bir plana sahip değil. Kabinedeki bakanlardan biri, para siyasetinden Merkez Bankası’nın sorumlu olduğunu söylüyor. Birebir bakan, Temmuz’da havaalanlarının açılmasını ve bununla piyasaya nakit akışının müspet tesir yaratmasını ve olumlu gelişmeler beklediklerini de belirtti. Pekala bu beklentilerin dışında bir şey var mı? Hiçbir şey. Durum Tanrı’ya havale edilmiş.” (Liya El Kazzi / Lübnan El Akhbar gazetesi)
‘IRAK’TA HAŞDİ ŞAABİ VE HÜKÜMET ÇEKİŞMESİ’
“Bağdat’ta olan bitenler, Mustafa Kazımi’nin Haşd-i Şaabi’nin birtakım savaşçılarını tutuklayarak nasıl bir reaksiyon geleceğini görmesi için nabız yoklamaktan ibarettir. Gelgelelim durumlar Kazımi tarafının beklediği yahut temenni ettiği halde olmadı. Terörle savaş ekiplerinin Bağdat’ın güneyinde birtakım Hizbullah militanlarını tutuklamasından birkaç saat sonra, Haşdi Şaabi’ye bağlı yüzlerce araç Bağdat’ta Cidariye ve Yeşil kesimde başta olmak üzere Bağdat sokaklarını istila etti. Terörle savaş ünitelerinin bir bürosunu de basan Haşdi Şaabi daha sonra yetkililerinin ağzından tutuklanan ögelerinin muaf bırakılmasını istedi.
Bu nabız yoklama teşebbüsü, Haşdi Şaabi milislerinin Bağdat sokaklarında güç gösterisine dönüştü. Her ne kadar Kazımi hükümetinin bu teşebbüsü gözü pek olsa da, bu durum hükümetin hala güvenlik hususlarında Haşdi Şaabi ve derin devlet önünde ne kadar güçsüz olduğuna işaret etmektedir.” (Vail İsam / Kuds El Arabi gazetesi)
‘ARAP MEMLEKETLERI LİGİ’Nİ (ARAP BİRLİĞİ) KİM TANIYOR?’
“Devranında babam bana bir Arap Birliği’nden bahsettiğinde ona bunun ne olduğunu sorardım. Kendisi de, bunun Arap devletlerinin Arabizm bayrağı altında kaderde ve ortak lisanda bir araya getiren birlik olduğu yanıtını verirdi.
Arap birliği, kuruluşundan bu yana ufak da olsa kendi hanesine muvaffakiyet olarak yazılabilecek ne yaptı? Milletlerarası kurumlar ve bile Arap Birliği Ligi’ne pek paha vermiyor ve bu birlikten çıkan kararları ve Arap dünyasıyla ilgili takındığı tavırları önemsemiyor. Burada kabahat, laf konusu kurumlar yahut hükümetlerde mi yoksa hem kendisini hem de Arapları aşağılayıcı bir durum içine sokan Arap Birliği’nde mi?
Umum itibariyle gelinen noktada Arap Birliği şu an bulunduğu caddede yalnızca ismi olan bir hale geldi. Çünkü şahsen Arap halkları tarafından bile tanınmıyor ve dikkate alınmıyor.”(İbtisam El Saad / Katar El Şark gazetesi)
Gazete Duvar
