AKP Küme Başkanvekili Yetenekli Ünal, İcra ve İflas Kanunu’nda değişiklik öngören teklifi bugün Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) sunacaklarını söyledi. Ünal, “1932 yılından beri uygulanan çocuk teslimine yahut çocukla ferdî bağ kurulmasına dair ilam yahut önlem kararlarının yerine getirilmesine ait yol icra sistemi dışına çıkarılmakta ve Çocuk Müdafaa Kanunu kapsamına alınmaktadır” dedi.

Uzman Ünal, TBMM’de düzenlediği basın toplantısında, İcra ve İflas Kanunu’nda değişiklik öngören kanun teklifi hakkında bilgiler verdi.

Ünal, şöyle konuştu:

“Bilindiği üzere, Cumhurbaşkanımız tarafından 2019 yılında kamuoyuna açıklanan Yargı Islahatı Strateji Evrakı ile 2021 yılı mart ayında kamuoyuyla paylaşılan İnsan Hakları Aksiyon Planı, yargı paketleri bakımından yol haritası niteliğindedir. Bugüne kadar dört adedini hayata geçirdiğimiz yargı paketlerinin beşincisini Gazi Meclis’imize sunmaktayız. Kanun teklifimiz 54 unsurdan oluşmakta ve 8 başka kanunda değişiklik yapmaktadır. Teklimizin temel mantığına baktığımız vakit, iki ana başlığı ihtiva ettiğini görmekteyiz. Birinci başlıkta, icra ve iflasta elektronik satışı düzenleyen, günümüz teknolojisini dikkate alarak yaptığımız düzenlemeler yer almaktadır. Öbür başlıkta ise uzun müddettir kamuoyunun gündeminde olan çocuk teslimine ait değerli ve insani düzenlemeler bulunmaktadır.”

HACİZLİ MALLARIN SATIŞI

Bugün hacizli malın satışında evvel elektronik ortamda pey sürülmekte, lakin sürecin tamamlanması mezat salonlarında yapılan satışla mümkün olmaktadır. Mezat salonlarında yapılan satış sebebiyle uygulamada pek çok yakınmalar kelam hususudur. Öte yandan bilişim sisteminin ve teknolojinin her geçen gün geliştiği de bir vakıadır. Teklifle mezat salonlarındaki ihaleden vazgeçilmekte ve tüm süreç elektronik ortamda başlayıp bitirilmektedir. Bu suretle hacizli malın bedelinde satılması kelam konusu olacak ve böylece borçlu borcundan kurtulacak ve alacaklı da alacağına daha çabuk bir formda kavuşacaktır. Artık diyebiliriz ki internete erişiminiz varsa dilediğiniz yerden, örneğin Van’da meskeninizde otururken Edirne’den bir araç alabileceksiniz.

Bir diğer kıymetli düzenleme ise borçluya hacizli malını satabilme imkânı tanınmasıdır. Bu sayede borçlu hacizli malını, cebri satış yerine kendi istek ve ihtiyarıyla dilediği bireye satabilecektir. İcra sistemiyle alakalı bir öteki değerli sorun da ihalenin feshi talebinin berbata kullanılması sebebiyle alacaklının, borçlunun ve ihale alıcısının sistem içinde mağdur olmasıdır. Bireyler ihaleye katılıp pey sürmekte, sonra da ihalenin feshini talep etmekte, daha sonra da fesih sürecinin uzayacağını da bilerek malı ihaleden alana gidip, fesih talebinden vazgeçme karşılığı muhakkak ölçüde para istemektedirler. Bunun üzere uygulamadan kaynaklı meseleler tahlil edilmiş ve bu meselelere tahliller üretilmiştir. Ayrıyeten yediemin depolarında bildiğiniz üzere araçlar çürümeye terkedilmiş bir vaziyette beklemektedir. Ulusal servet olan bu araçların oralarda birikmesine yol açan sistemdeki aksaklıklar tespit edilerek, süratlice ihaleden satın alanlar tarafından tekraren kullanılmasını sağlayacak düzenlemeler yapmaktayız.

ÇOCUK TESLİMİ, ÇOCUK MUHAFAZA KANUNU İÇİNE ALINACAK

Kanun teklifimizde yer alan kıymetli mevzulardan biri de kamuoyunda ‘çocuk haczi’ olarak da söz edilen çocuk teslim tarzıdır. 1932 yılından beri uygulanan çocuk teslimine yahut çocukla şahsî bağ kurulmasına dair ilam yahut önlem kararlarının yerine getirilmesine ait yordam, icra sistemi dışına çıkarılmakta ve Çocuk Muhafaza Kanunu kapsamına alınmaktadır. Hukuk sistemimizde çocuk teslimine ve çocukla şahsî bağ kurulmasına ait ilâmlar ve önlem kararları, yükümlüsü tarafından istekle yerine getirilmediği takdirde İcra ve İflas Kanunu uyarınca icra daireleri vasıtasıyla zorla yerine getirilmektedir. Bu adap, çocuğun üstün faydasına hizmet etmekte yetersiz kalmakta ve taraflar ortasında yeni ihtilaflara neden olmaktadır. Bu değişiklikle çocuk teslimi ve ferdî bağlantı kurulmasına dair süreçlerde çocukların örselenmemesi, ruhsal ve bedensel gelişim sürecinde anne yahut babasının sevgi ve şefkatini gereğince hissetmesinin sağlanması amaçlanmaktadır. Değişiklik, tıpkı vakitte ebeveynler açısından da annelik yahut babalık hissinin tatminini sağlamayı hedeflemektedir.

Çocuk teslimine yahut çocukla şahsî alaka kurulmasına ait vazife, icra dairelerinden alınmakta ve Adalet Bakanlığı’nın hizmet ünitesi olan İsimli Takviye ve Mağdur Hizmetleri Dairesi Başkanlığı’na bağlı taşra ünitesi olan isimli dayanak ve mağdur hizmetleri müdürlüklerine verilmektedir. Çocuk teslimine yahut çocukla ferdî münasebet kurulmasına dair süreçler, çocuğun üstün faydası gözetilerek psikolog, pedagog, toplumsal çalışmacı, çocuk gelişimci ve rehber öğretmen üzere uzmanlar eliyle gerçekleştirilecektir.

Çocuğun anne yahut babasıyla görüştürülmesine ait süreçler fiyatsız hale getirilecek, bu kapsamda harç alınmayacak ve yapılacak tüm masraflar devlet bütçesinden karşılanacaktır. Çocuk teslimine yahut çocukla şahsî ilgi kurulmasına dair süreçler çocuğun örselenmesine neden olmayacak formda okul ve kreş üzere yerlerde gerçekleştirilecektir. Bu kapsamda tüm kamu kaynakları tahsis edilecektir. Çocuğun ailesiyle görüştürülmesinde uygulanan sıkıntı kullanma adabı kaldırılacaktır. İlam yahut önlem kararlarının icra marifetiyle zorla yerine getirilmesi sırasında vakit zaman istenmeyen manzaralar ortaya çıkmakta, bu durum yazılı ve görsel medya ile toplumsal medya platformlarında haber ve kamuoyunda tartışma konusu olarak çocuğun örselenmesine yol açabilmektedir.

Çocuk teslimi yahut çocukla şahsî münasebet kurulmasına dair ilam yahut önlem kararının yerine getirilmesini engelleyenler, disiplin hapsiyle cezalandırılacaktır. Şahsî ilgi kurulmasına dair karara alışılmamış davranılmasının önlenmesi gayesiyle şahsî ilgi kurulmasına dair kararın gerekleri yerine getirilmezse çocuğun menfaatine karşıt olmamak kaydıyla velayet hakkı değiştirilebilecektir. Bu konu, ferdî bağ kurulmasına dair kararda taraflara ihtar edilecektir.

PSİKOLOG, PEDAGOG YAHUT TOPLUMSAL ÇALIŞMACI EŞLİK EDECEK

Çocuğun üstün faydasına hizmet etmede yetersiz kalındığı ve taraflar ortasında yeni ihtilaflara neden olduğu gerekçesiyle; çocuk teslimi yahut çocukla şahsî alaka kurulmasına dair mahkemeler tarafından verilen ilam yahut önlem kararlarının yerine getirilmesine dair kuruluş geliştirilecek. Aile mahkemeleri tarafından verilen ilam yahut önlem kararları, Adalet Bakanlığı’nın isimli dayanak ve mağdur hizmetleri müdürlükleri tarafından yerine getirilecek. Müdürlüklerde; müdür, müdür yardımcısı, işçi, psikolog, pedagog ve toplumsal çalışmacı görevlendirilecek. Müdürlük bulunmayan yerlerde ise Adalet Bakanlığı tarafından belirlenen hukuk mahkemeleri yazı işleri müdürlüğü tarafından kararlar yerine getirecek. Kararların yerine getirilesinde çocuğun yerleşim yeri müdürlüğü yetkili olacak.

ÇOCUK TESLİMİNE MUHALİF HAREKET EDENLERE DİSİPLİN MAHPUSU

İsimli dayanak ve mağdur hizmetleri müdürlüğü ilam ve önlem kararının yerine getirilmesi talep edildiği takdirde birinci süreci düzenleyecek ve irtibata geçerek belirlenen gün ve saatte hak sahibine teslim etmek üzere çocuğu belirlenen yere getirecek. Yükümlüyle irtibat kurulamaması yahut yükümlüğünün çocuğu getirmeyeceğini beyan etmesi veyahut belirlenen yere getirmemesi halinde müdürlük derhal bir teslim buyruğu gönderecek. Teslim edilmemesi durumunda çocuk nerede ulunursa bulunsun müdürlük tarafından alınarak hak sahibine teslim edilecek. Bu hallerde kolluktan yardım isteyebilecek ve sıkıntı kullanılabilecek.

Çocuk teslimine karşıt hareket edenler ima buyruğun yerine getirilmesini engelleyenler bir ay içinde yapılacak şikayet üzerine üç günden on güne kadar disiplin hapsiyle cezalandırılacak.

Disiplin mahpusu , “kısmî bir nizamı korumak hedefiyle yaptırım altına alınmış olan fiil hasebiyle verilen, seçenek yaptırımlara çevrilemeyen, ön ödeme uygulanamayan, tekerrüre temel olmayan, kaideyle salıverilme kararları uygulanamayan, ertelenemeyen ve isimli sicil kayıtlarına geçirilmeyen hapis” diye tanımlanıyor. Karar ile ile dört güne kadar disiplin hapsine konulabilir.”

Kanun teklifinin münasebetinde şu tabirlere yer verildi:

“İcra satışlarının büsbütün elektronik ortamda yapılması sonucunda; açık artırmalara internete erişimi olan her yenden çok daha fazla kişi katılabilecek, isteyen herkes açık artırmada kolay bir biçimde teklif verebilecek, mezat salonlarına gelme ve oradaki teklifleri takip etme muhtaçlığı ortadan kalkacak ve böylelikle mahcuz mal yahut hak rayiç pahasında satılabilecektir.

Mevcut sistemde çocukla ferdî bağlantı kurulması süreci eşler ve hatta aileleri ortasında ayrıca yeni ihtilafların doğmasına sebebiyet verebilmektedir. İlam yahut önlem kararlarının yerine getirilmesi sürecinde yaşanan bu ve gibisi şikayetlerin giderilmesi amaçlanmaktadır.”

Cumhuriyet